Witness, The

Δευτέρα, 28 Μαρτίου 2016, Συντάκτης: Fallen Angel

  • Κυκλοφορία: 2016
  • Ανάπτυξη: Thekla, Inc. / Jonathan Blow
  • Πλατφόρμα: PC, PS4

"How you get to know is what I want to know."

Ο Jonathan Blow έγινε γνωστός εν μία νυκτί όταν το 2008 κυκλοφόρησε το πρώτο του παιχνίδι, το Braid, το οποίο απόδειξε πως μια πραγματικά αξιόλογη indie προσπάθεια μπορεί να κερδίσει Τύπο και κοινό. Ο ταλαντούχος δημιουργός δεν επαναπαύτηκε και επένδυσε όλα τα κέρδη του στο επόμενο εγχείρημά του, ένα puzzle game το οποίο ανέπτυσσε επί επτά ολόκληρα χρόνια. Το αποτέλεσμα τον δικαιώνει καθώς στο The Witness η κάθε λεπτομέρεια έχει λόγο ύπαρξης και συνδέεται άρρηκτα με το γενικότερο σύνολο.

Σενάριο

Πόσο εύκολο είναι να αφηγηθείς μια ιστορία, να μεταδώσεις σκέψεις, γνώσεις και προβληματισμούς, δίχως να χρησιμοποιήσεις τη γλώσσα ως εργαλείο επικοινωνίας; Ο Jonathan Blow ήθελε να πειραματιστεί για να δώσει τη δική του απάντηση στο ερώτημα, αποδεικνύοντας παράλληλα πως και τα παιχνίδια (όπως κάθε άλλο έργο τέχνης) μπορούν να αφήσουν τον παίχτη ελεύθερο να ερμηνεύσει με όποιο τρόπο προτιμά όσα βλέπει. Κάποιοι θα ερμηνεύσουν τα πάντα στο The Witness δίχως ιδιαίτερη προσπάθεια, αλλά πάντοτε με αμφιβολία· άλλοι θα νιώσουν πως κατανοούν τους βασικούς άξονες, αλλά χρειάζονται χρόνο και επανάληψη για να κατανοήσουν τα επιμέρους στοιχεία που συνθέτουν ένα περίπλοκο αποτέλεσμα· και τέλος, ορισμένοι δε θα καταφέρουν να ερμηνεύσουν σχεδόν τίποτε δίχως βοήθεια από κάποιον άλλο, εμπειρότερο σε τέτοιου είδους καλλιτεχνικές αλληλεπιδράσεις.

 

(Τι συμβολίζουν οι πέτρινοι άνθρωποι από διαφορετικές εποχές; Και το βουνό τι κρύβει;)

Το πώς θα ερμηνεύσετε όσα βλέπετε και ποια ιστορία θα αποδεχθείτε ως αληθινή για το The Witness είναι πραγματικά στη διακριτική σας ευχέρεια. Το μόνο βέβαιο είναι πως ο καθένας μας θα επιλέξει την εκδοχή εκείνη που τον ικανοποιεί περισσότερο. Ποια θα είναι αυτή; Ίσως να είναι μία που θυμίζει την τηλεοπτική σειρά LOST, ίσως κάποιες άλλες που θυμίζουν αντίστοιχα τις ταινίες Dark City και Nostalghia. Δεν υπάρχει μία μόνο αλληγορία, μία παραβολή και ένας φιλοσοφικός προβληματισμός που αγκαλιάζουν το νησί και ενώνουν αβίαστα τα ψήγματα της ιστορίας που δίνονται διάσπαρτα μέσα από εικόνες, μαγνητοφωνημένες ηχογραφήσεις και βίντεο. Μόνο ο Jonathan Blow μπορεί να μας πει τι ακριβώς συμβολίζει το καθετί στο έρημο νησί, αλλά ο δημιουργός δε θέλει να μας πάρει από το χεράκι και δε θέλει να μας επιβάλλει την ιστορία του. Αντίθετα, θέλει να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε, να ενώσουμε τα κομματάκια του παζλ, κι αν τα καταφέρουμε, να καταλάβουμε.

Gameplay

Με την ιστορία να υφαίνεται λίγο-λίγο στο υπόβαθρο και μόνο στο τέλος να παίρνει ουσιαστικά μορφή, το gameplay είναι αυτό στο οποίο πέφτει τελικά όλο το βάρος για να κερδίσει την καρδιά του παίχτη. Και πράγματι την κερδίζει, παρότι στην αρχή μας αποκαρδιώνει. Η περιπέτεια ξεκινά σε ένα ακατοίκητο νησί με το οποίο αλληλεπιδράμε μόνο μέσα από τα εκατοντάδες puzzles (πλέγματα σε μέγεθος σκακιέρας), τα οποία συνδέονται τόσο μεταξύ τους, όσο και με πόρτες, γέφυρες, σκάλες, και διάφορους μηχανισμούς. Η λύση όλων ανεξαιρέτως των puzzles είναι η ίδια: ξεκινώντας από την αφετηρία που σηματοδοτείται από έναν κύκλο, οδηγούμε μια γραμμή έως την έξοδο που σηματοδοτείται από το ημικυκλικό τελείωμα. Απλούστατον; Σαφώς. Αλλά όχι απαραιτήτως και εύκολο, καθώς τα εμπόδια που θα συναντά η γραμμή θα είναι κάθε φορά διαφορετικά και ενίοτε άκρως απαιτητικά και ευφάνταστα.

Κουκίδες που πρέπει να διαχωριστούν ανά χρώμα, σχήματα που πρέπει να σχεδιάσει η γραμμή, σκιές και φως που υποδεικνύουν την πορεία της, λαβύρινθοι και συμμετρικές απεικονίσεις, ηχητικά ακούσματα που προσφέρουν τη λύση, ή ακόμη και αλλαγή της προοπτικής για να δούμε το γρίφο, η ποικιλία των κανόνων που πρέπει να εφαρμόσουμε είναι μεγάλη και οι συνδυασμοί μεταξύ τους ακόμη περισσότεροι. Μολύβι και χαρτί θα σας φανούν απαραίτητα για να λύσετε ορισμένους, σε αρκετούς θα πρέπει να εξοπλιστείτε με υπομονή -πολλή υπομονή!- για να κάνετε πολυάριθμες αποτυχημένες προσπάθειες έως ότου βρείτε τη λύση, ενώ τέλος μερικούς θα πρέπει να τους προσπεράσετε, να προχωρήσετε κάπου αλλού για να μάθετε πώς λύνονται κι έπειτα να επιστρέψετε για να τους αντιμετωπίσετε.

(Η λογική είναι απλή: ξεκίνα από τον κύκλο και φτάσε στο ημικύκλιο,
η εκτέλεση ενίοτε αποδεικνύεται διαολεμένα περίπλοκη, όμως.)

Εδώ ακριβώς βρίσκεται η βασική αδυναμία του παιχνιδιού που θα ενοχλήσει αρκετούς: ξεκινάμε να παίζουμε δίχως να ξέρουμε τι ή πώς πρέπει να κάνουμε (οι φίλοι των Myst ίσως νιώσουν οικεία με αυτή τη λογική). Συναντάμε γρίφους που δεν καταλαβαίνουμε πώς λύνονται και που όσο και να παιδευτούμε, δεν πρόκειται να λύσουμε. Πολύ απλά γιατί ακόμη δεν έχουμε μάθει ποιο κανόνα να εφαρμόσουμε για να τους λύσουμε (κάτι που θα συμβεί παρακάτω, σε κάποιο άλλο σημείο του νησιού). Δεν υπάρχει, όμως, καμία ένδειξη πως πρέπει να τους αγνοήσουμε και να επιστρέψουμε αργότερα. Δεν υπάρχει καμία εξήγηση στην αρχή, ή έστω υπόνοια αυτού του συστήματος. Απλώς το διαπιστώνουμε μόνοι μας αργότερα -αν φτάσουμε στο αργότερα, και δεν αποθαρρυνθούμε από την αρχή και καταλήξουμε να παρατάμε ένα παιχνίδι που τελικά αποδεικνύεται μεγαλοφυές.

Αντίθετα, η ακολουθία μεταξύ του ίδιου στυλ puzzles είναι καλοσχεδιασμένη: ξεκινάμε από μια πολύ απλή εφαρμογή του κανόνα (πχ διαχώρισε με τη γραμμή τη μαύρη από τη λευκή κουκίδα) και προχωράμε σταδιακά σε ολοένα και πιο περίπλοκες εφαρμογές του κανόνα (πχ διαχώρισε με τη γραμμή τις πέντε μαύρες από τις πέντε λευκές κουκίδες, δίχως να περάσεις από το χι τετράγωνο και περνώντας υποχρεωτικά από το ψι). Η σκέψη που απαιτεί ο κάθε γρίφος αυξάνεται (ενίοτε εκθετικά) όσο προχωράμε σε ένα σετ ίδιων γρίφων, και φτάνοντας στο τέλος του παιχνιδιού... εε, εκεί καλό είναι να έχετε απομακρύνει από δίπλα σας πράγματα που σπάνε.

Αξιοσημείωτη, τέλος, είναι η πραγματικά μεγάλη έκταση του παιχνιδιού και των μυστικών που περιέχει. Αλήθεια, τα credits τα είδατε; Γιατί αν δεν τα είδατε, μάλλον δεν έχετε τελειώσει το παιχνίδι όπως νομίζατε κι έχετε ακόμη πολύ -πραγματικά πολύ!- δρόμο μπροστά σας. Άλλωστε, το 100% αντιστοιχεί σε: «523, +135, +6». Πολλά puzzles, πάρα πολλά -και μερικά από αυτά μάλλον ακατόρθωτα για το μέσο παίχτη αν δεν αναζητήσει συμβουλές και βοήθεια από άλλους παίχτες που... μαρτυρούν υπομονετικά μαζί μας.

Γραφικά / Διάλογοι-Ήχος

Τα πολύχρωμα τοπία με τα έντονα χρώματα και οι ποικίλες «θεματικές» περιοχές του νησιού είναι όμορφες και καλοσχεδιασμένες, μα δε συνταράσσουν τις αισθήσεις και τη φαντασία μας. Κι όμως, ο κόσμος του The Witness είναι αριστουργηματικός. Κι αυτό επειδή απολύτως τίποτα δεν έχει σχεδιαστεί τυχαία σε αυτό τον κόσμο. Η κάθε λεπτομέρεια υπάρχει για κάποιο λόγο: η κάθε σκιά μαρτυρά ή κρύβει κάτι· τα κλαδάκια και ο τρόπος που περιπλέκονται μεταξύ τους, καθώς επίσης και τα σύννεφα στον ουρανό που μοιάζουν τόσο επιμελώς στημένα δε βρίσκονται εκεί τυχαία· ο καταρράκτης και η λιμνούλα (αχ, αυτή η λιμνούλα!), μα και το ναυάγιο και ο μισοκατεστραμμένος ναός του ήλιου κρύβουν μυστικά· τα αγάλματα που δείχνουν να ανήκουν σε διαφορετικές εποχές και οι μονόλιθοι που βρίσκονται διάσπαρτοι παντού μας βοηθούν με τον τρόπο τους να γίνουμε μάρτυρες· μα και οι οπτικές γωνίες που μαρτυρούν κάτι νέο κάθε φορά που τις αλλάζεις και κοιτάς τον κόσμο διαφορετικά. Η λεπτομέρεια στο σχεδιασμό και οι εκπλήξεις που επιφυλάσσει ολόκληρο το νησί είναι με μία λέξη: ανυπέρβλητες!

(Τα μυστικά του νησιού θα σας συναρπάσουν!)

Το νησί μπορεί να είναι πανέμορφο, μα είναι ταυτόχρονα κι απόλυτα μοναχικό και σιωπηλό. Δεν υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, δεν υπάρχουν ζώα και πουλιά, δεν υπάρχει ούτε μουσική. Το μόνο που ακούμε είναι τα βήματά μας, ένας καταρράκτης, και οι μηχανισμοί που ενεργοποιούμε ώστε να ανοίξουμε μια πόρτα, να ρίξουμε μια γέφυρα, ή να ξεκινήσουμε μια ακτίνα φωτός. Η σιγή αυτή του κόσμου γύρω μας φαντάζει απόκοσμη, και συχνά κάπως ενοχλητική -ειδικά όταν βρισκόμαστε πολλή ώρα ακίνητοι στην ίδια περιοχή παλεύοντας με κάποιο puzzle. Ευχάριστη εξαίρεση σε αυτό αποτελούν ορισμένα ηχογραφημένα μηνύματα και βίντεο που βρίσκουμε, τα οποία ως επί το πλείστον αποτελούν παραθέσεις από γνωστούς και διακεκριμένους επιστήμονες, φιλοσόφους και θρησκευτικούς ηγέτες.

Συμπεράσματα

Το Witness είναι από τα παιχνίδια που αφότου το τελειώσεις, συνεχίζεις να το παίζεις για μήνες, αναζητώντας μυστικά και καλούδια, προσπαθώντας να φτάσεις το πολυπόθητο 100%. Είναι από τα παιχνίδια που θα θυμόμαστε για χρόνια, όχι τόσο για τους γρίφους αυτούς καθ’ εαυτούς, ούτε για τα λαμπερά χρώματα του ανοιχτού κόσμου του, ή για τα σενάρια που πλέξαμε για την ιστορία του, αλλά για το μοναδικό εκείνο συναίσθημα που σε συγκλονίζει όταν ανακαλύπτεις κάποια πράγματα στο τέλος (οι περισσότεροι το διαπιστώνουν πάνω στο βουνό, κοιτώντας κάτω το ποτάμι) και ξαφνικά βλέπεις τα πάντα γύρω σου με άλλο μάτι. Και κάπως έτσι, ενώ έχεις ήδη παίξει 40+ ώρες, ξεκινάς από την αρχή το παιχνίδι, με αμείωτο κέφι και πολλαπλάσια προσμονή. Και ανακαλύπτεις τόσα περισσότερα που βρίσκονταν εκεί, μπροστά σου, από την πρώτη κιόλας στιγμή...

Σχόλια

Πρέπει να συνδεθείς για να σχολιάσεις
  • "Εθιστικό, το βλέπεις στον ύπνο και το ξύπνιο σου"
    "φτάνοντας στο τέλος του παιχνιδιού... εε, εκεί καλό είναι να έχετε απομακρύνει από δίπλα σας πράγματα που σπάνε."

    Ταυτίστηκα απόλυτα. Έπιασα τον εαυτό μου να βλέπω τα Witness μοτίβα στην καθημερινή μου ζωή.

Αγαπημένα

  • Δεν βρέθηκαν σχόλια