Συνέντευξη με τον Benoît Sokal, όταν ο δημιουργός ήρθε στην Αθήνα

English version of the interview HERE.

Ένα ηλιόλουστο πρωινό Παρασκευής, το 12ο Comicdom Con Athens ήταν έτοιμο να ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό. Φέτος, θα εγκαινίαζε και το νέο τμήμα του «Focus on Videogames», με επίτιμο καλεσμένο τον Benoît Sokal, σχεδιαστή των διάσημων κόμικς Inspector Canardo και δημιουργό ξακουστών adventure games, όπως η τριλογία των Syberia, το Amerzone, το Sinking Island και το Paradise. Ο δημοφιλής σχεδιαστής θα παρουσίαζε στο κοινό την ομιλία του «Από τα κόμικς στα βιντεοπαιχνίδια» το απόγευμα, αλλά πριν από αυτό, νωρίς το πρωί, θα συναντιόταν με το Adventure Advocate για να συζητήσουν εφ’ όλης της ύλης.

Την προηγούμενη ημέρα, στον τοίχο του Adventure Advocate group στο Facebook είχε αναρτηθεί ένα κάλεσμα προς φίλους των adventure games, οι οποίοι να μιλάνε Γαλλικά, ώστε ένας τυχερός να γνωρίσει από κοντά το δημοφιλή δημιουργό. Η Παυλίνα δε μιλάει Γαλλικά, μα η αγάπη της για το έργο του Sokal και το πάθος της να τον γνωρίσει ήταν επαρκή για να μας πείσουν: θα ήταν η τυχερή αναγνώστρια που θα μας συνόδευε στη συνέντευξη. Τα δύο κορίτσια συναντήθηκαν στο κέντρο της Αθήνας και κατευθύνθηκαν προς το Γαλλικό Ινστιτούτο αφού πρώτα έλεγξαν πως ήταν έτοιμες για τη συνάντηση: Η Χριστίνα φορούσε το μπλουζάκι της με το Syberia μαμούθ και κρατούσε μια τσάντα γεμάτη με καλούδια από παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα. Η Παυλίνα είχε φορτίσει το μαγνητοφωνάκι και το κινητό της και ήταν έτοιμη να αποθανατίσει για πάντα αυτή τη συνάντηση.

Ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόταν την πόλη μας ο Sokal κι ακόμη δεν είχε προλάβει να δει κανένα από τα αξιοθέατα. Έτσι, λοιπόν, αφιέρωσαν λίγο χρόνο πρώτα για να θαυμάσουν την υπέροχη θέα της Ακρόπολης, να μιλήσουν για το ιστορικό αυτό μνημείο καθώς και για παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα. Έπειτα έβγαλαν αναμνηστικές φωτογραφίες, βολεύτηκαν στις πολυθρόνες τους και ξεκίνησαν την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που ακολουθεί.

Adventure Advocate: Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε δει δύο διαφορετικά πρόσωπά σας: εκείνο των κόμικς όπου κυριαρχεί ένα κτηνώδες και θανάσιμο χιούμορ, και εκείνο των adventure games όπου κυριαρχεί ο ρομαντισμός και η ονειροπόληση. Επίτηδες διατηρείτε δύο τόσο διακριτά και μεταξύ τους διαφορετικά πρόσωπα;

Benoît Sokal: Πολύ ωραία ερώτηση, και δύσκολη μάλιστα. Πώς να την απαντήσω, όμως; Όπως κι εσύ, όπως όλοι βασικά, έτσι κι εγώ έχω διαφορετικά χαρακτηριστικά. Όλοι είμαστε λίγο Δόκτωρ Τζέκιλ και κύριος Χάιντ μέσα μας. Όταν άρχισα να γράφω κόμικς, ήμουν πολύ νέος. Έβλεπα ακόμη τα πράγματα μέσα από τη ματιά ενός εφήβου· δεν έβλεπα το μέλλον, δε με αφορούσε το μέλλον. Όλα ήταν πιο σκοτεινά για εμένα τότε. Όπως ήταν λογικό, λοιπόν, ξεκίνησα γράφοντας αστυνομικές ιστορίες. Ήταν σκοτεινές, γεμάτες φόνους, εγκλήματα και γενναίες ποσότητες αίματος. Ήταν, όμως, ταυτόχρονα και παρωδίες. Αυτό συνέβη επειδή ήμουν νέος και δεν είχα ακόμη προσωπικές εμπειρίες για να μοιραστώ με τον κόσμο, μα ούτε και προσωπικές ιστορίες να αφηγηθώ. Όταν είσαι είκοσι χρονών, δεν έχεις ζήσει τίποτε ακόμη -εκτός φυσικά αν έζησες τη φρίκη του πολέμου. Ακόμη όμως και να ‘χεις ζήσει ή να έχεις δει κάποια πράγματα, χρειάζεσαι χρόνο για να τα αφομοιώσεις και να τα επεξεργαστείς εσύ ο ίδιος προτού τα μοιραστείς με τον υπόλοιπο κόσμο.

Γρήγορα, ωστόσο, απόκτησα μια πιο ρομαντική οπτική του κόσμου, έβλεπα τα πάντα μέσα από ένα ποιητικότερο πρίσμα. Γι’ αυτό, άλλωστε, ορισμένα άλμπουμ του Canardo και του Amerzone είναι πιο ποιητικά. Όλα πάντοτε αλλάζουν. Επίσης, μπορεί τώρα να διαθέτω πιο ποιητική ματιά προς τη ζωή, μα εξακολουθώ να βιώνω σκοτεινές, κατάμαυρες στιγμές. [AdvAdv: αυτές δεν περνάνε ποτέ στα παιχνίδια σας όμως] Πράγματι, αλλά γιατί να μην περάσουν; Αυτή την εποχή γράφω το Syberia 4, και είναι αρκετά σκοτεινό! Ναι, το Syberia 4 είναι σκοτεινότερο. Καταπιάνομαι λιγάκι και με τη σεξουαλικότητα της Kate Walker. Αφηγούμαι, επίσης, αντιδράσεις σε βίαιες καταστάσεις. Όχι εξαιτίας των καιρών μας και όσων συμβαίνουν στον κόσμο γύρω μας. Θα μου ήταν πολύ δύσκολο καθώς και το θέμα και οι καταστάσεις αλλάζουν. Για να είμαι ειλικρινής, όμως, ακόμη δεν ξέρω καθώς εξακολουθεί να εξελίσσεται ως έργο.

AdvAdv: Το Amerzone, όπως αναφέρατε κι ο ίδιος, είναι πιο ρομαντικό από τις πρωτότυπες ιστορίες του Canardo. Από την άλλη, το Sinking Island ήταν μια αστυνομική ιστορία με άντρα πρωταγωνιστή, αλλά δεν είχε καμία σχέση με τη γενικότερη αίσθηση του Canardo. Έχοντας κάνει αυτά τα πρώτα βήματα, σκέφτεστε ποτέ να δημιουργήσετε ένα adventure με ήρωα τον ίδιο τον Canardo;

BS: Όχι, ποτέ. Πραγματικά δε με ενδιαφέρει καθόλου ως ενδεχόμενο. Όπως σας είπα, δημιούργησα το Canardo όταν ήμουν ακόμη πολύ νέος. Έτυχε και έγινε αμέσως επιτυχία, εγώ όμως χρειαζόμουν μια αλλαγή. Βλέπετε, τότε ήθελα να αλλάζω σκηνικό συνέχεια, σχεδόν κάθε μήνα. Τον ένα μήνα ήθελα να ασχοληθώ με νουάρ αστυνομικές ιστορίες και τον επόμενο βυθιζόμουν σε πιο ποιητικές ιδέες. Ήθελα να διερευνήσω ιδέες και σκέψεις που δε μου ήταν γνωστές κι οικείες, και ασφαλώς δεν ήθελα να κατηγοριοποιηθώ ως… οτιδήποτε. Όταν, λοιπόν, κάμποσο καιρό αργότερα μπήκα στον κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών, δεν ήθελα να καταπιαστώ πάλι με τον Canardo, ήθελα κάτι διαφορετικό. Εκείνο τον καιρό όλοι επέμεναν πως έπρεπε να μεταφέρω τον Canardo στα βιντεοπαιχνίδια. Έλεγαν, μάλιστα, ότι όφειλα να αφηγούμαι ιστορίες του Canardo για πάντα, επειδή ήταν τόσο ωραίες. Εγώ, όμως, χρειαζόμουν κάτι καινούριο. [AdvAdv: Γι’αυτό η Kate αφήνει πίσω της το παρελθόν; Αφήνει πίσω της τον Canardo;] Όχι, βασικά η Kate είναι ένας πολύ διαφορετικός χαρακτήρας από τον Canardo.

Η Kate διαφέρει επίσης από όλες τις γυναίκες που συναντάμε στις ιστορίες του Canardo. Νομίζω πως η Kate Walker είναι η ιδανική γυναίκα για εμένα. Θυμάμαι πως ήθελα να δημιουργήσω ένα γυναικείο χαρακτήρα που θα διέφερε από τα στάνταρντ της εποχής, από τις υπερ-σεξουαλικές ηρωίδες δράσης που βλέπαμε τότε δηλαδή. Ήθελα να δημιουργήσω ένα γυναικείο χαρακτήρα που θα είχε περισσότερα πράγματα να επιδείξει από το σώμα της μόνο. Ήθελα να βρω ένα διαφορετικό πρότυπο γυναίκας και να το φέρω στα βιντεοπαιχνίδια. Για εμένα, βλέπετε, η Lara Croft είναι άντρας. Βασικά, δεν είναι ακριβώς άντρας [ο Sokal σχηματίζει στον αέρα με τα χέρια του ένα καλλίγραμμο γυναικείο σώμα], αλλά συμπεριφέρεται εν πολλοίς σαν άντρας. Μπορεί να είναι πανέμορφη, αλλά δεν ήθελα να περιοριστώ μόνο σε αυτό, ήθελα να έχει πολλά παραπάνω.

AdvAdv: Και αναμφίβολα τα καταφέρατε! Παρεμπιπτόντως, το Syberia θεωρείται από πολλούς ως «παιχνίδι για γυναίκες», και αν δεν απατώμαι κι εσείς ο ίδιος έχετε πει ότι δημιουργείτε παιχνίδια που απευθύνονται σε γυναίκες. Θέλετε να μας εξηγήσετε τι εννοείτε; Σε τι διαφέρει για εσάς μια γυναίκα gamer;

BS: Δε συμβαίνει μόνο σε αυτό το παιχνίδι, αποτελεί γενικότερο φαινόμενο. Βλέπετε, οι άντρες γράφουν πάντοτε για τις γυναίκες, πάντοτε! Η αλήθεια είναι πως από μικρός είχα ένα είδωλο, πρόκειται για έναν εξαίρετο δημιουργό κόμικς, τον Hugo Pratt. Αυτός ο άνθρωπος μου έλεγε πως «αν καταφέρεις να κάνεις μια γυναίκα να κλάψει στο τέλος του βιβλίου, τότε κατάφερες να πεις με επιτυχία την ιστορία σου». Κρατώ πάντα στο νου μου αυτή τη συμβουλή όταν γράφω. [AdvAdv: Βασικά, στο τέλος του Syberia έκλαψαν και άντρες] Μα ναι, ασφαλώς! Δεν ξέρω πώς είναι τα πράγματα στην Ελλάδα, αλλά στη Γαλλία οι γυναίκες διαβάζουν, όχι οι άντρες. Δεν αναφέρομαι στο αναγνωστικό κοινό των κόμικς, το οποίο απαρτίζεται κυρίως από άντρες, αλλά στους ανθρώπους που διαβάζουν ρομαντικές ιστορίες. Οι γυναίκες διαβάζουν συνήθως αυτές τις ιστορίες· και για να λέμε την αλήθεια, όχι μόνο οι γυναίκες, αλλά και όσοι άντρες έχουν αγκαλιάσει τη θηλυκή πλευρά τους. Μη με παρεξηγήσετε, δεν αναφέρομαι στη σεξουαλικότητα των ανθρώπων. Μιλάω για τρόπο σκέψης, για έναν πιο θηλυκό, ευαίσθητο και περίπλοκο τρόπο σκέψης, ο οποίος δεν αποτελεί αποκλειστικότητα των γυναικών, είναι η διττή φύση του ανθρώπου. Γράφω πάντοτε για όλους αυτούς τους ανθρώπους, από το Amerzone ακόμη.

AdvAdv: Τα λευκά πουλιά έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στο Amerzone. Δεν μπορεί να είναι σύμπτωση που αυτό ήταν και το όνομα της εταιρείας σας λίγα χρόνια αργότερα. Στο Syberia υπάρχει τώρα μια λευκή κουκουβάγια, ενώ γενικά βλέπουμε πολλά λευκά πουλιά στο έργο σας. Σημαίνουν κάτι ιδιαίτερο για εσάς;

BS: Ναι, οπωσδήποτε! Καταρχάς, τα λευκά πουλιά του Amerzone έχουν τη δική τους ιστορία, καθώς ήταν το πρώτο πράγμα που φαντάστηκα σε 3D. Μπορούσα να τα δω μες στο μυαλό μου στην τελική τους μορφή, και πράγματι, ήταν το πρώτο τρισδιάστατο στοιχείο που φτιάξαμε έπειτα. Όταν έγραψα το Amerzone στα κόμικς, το 1984-1985 νομίζω πως ήταν, ξεκίνησα να γράφω μια μαγική ιστορία με συνηθισμένους και ρεαλιστικούς χαρακτήρες. Είχα επηρεαστεί βαθιά από το έργο του Gabriel García Márquez, και γενικότερα από τη λογοτεχνία της Λατινικής Αμερικής εκείνης της εποχής. Είχα, επίσης, επηρεαστεί βαθιά από γερμανικές ταινίες που εξελίσσονταν στη Λατινική Αμερική, ταινίες όπως το «Fitzcarraldo» του Werner Herzog. Πιστεύω πως αυτός είναι ο λόγος που αρχικά έγραψα μια πολύ ρεαλιστική ιστορία. Ο εκδότης μου, όμως, αρνήθηκε να προχωρήσει μ’ αυτή την ιστορία και μου ανακοίνωσε πως έπρεπε να την ξαναπώ, αλλά με τον Canardo. Οπότε την ξανάγραψα όλη από την αρχή, καταλήγοντας τελικά σε μια σύντομη ιστορία με τον Canardo. Δε μου έφτανε αυτό, όμως, επουδενί δε μου έφτανε. Έτσι, λοιπόν, υποσχέθηκα στον εαυτό μου πως μια μέρα θα επανερχόμουν σε αυτή την ιστορία. Και πράγματι επανήλθα, όταν πλέον μπήκα στον κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών και άρχισα να φαντάζομαι τρισδιάστατα λευκά πουλιά. Εκείνο ακριβώς το σχέδιο αποτέλεσε έπειτα το λογότυπο της εταιρείας μου, εκείνα τα τρισδιάστατα λευκά πουλιά. Η εταιρεία μου, όμως, έχει πλέον κλείσει.

AdvAdv: Ναι, δυστυχώς. Αλήθεια, είχατε δύο ακόμη adventures υπό ανάπτυξη εκείνη την εποχή, σωστά; Το Aquarica και το Broadway.

BS: Ω, ναι! Ήρθατε διαβασμένες! Το Aquarica είναι μια ιστορία που έγραψα μαζί με τον καλύτερό μου φίλο, τον François Schuiten. Στις διακοπές, καθόμασταν και γράφαμε μαζί ιστορίες. Πίναμε πάντα λίγο παραπάνω στις διακοπές και τα απογεύματα σκαρφιζόμασταν ιστορίες που εκτυλίσσονταν στη Νότιο Γαλλία. Το Aquarica ήταν αρχικά ιστορία για τον κινηματογράφο. Μάλιστα, ο σκηνοθέτης Martin Villeneuve προσπάθησε να γυρίσει την ομώνυμη ταινία. Αποδείχθηκε πολύ ακριβή, όμως, λόγω των ειδικών εφέ που απαιτούσε. Όσο έγραφα το Syberia 3, πάντως, έγραψα και το κόμικ του Aquarica, ο τόμος του οποίου θα κυκλοφορήσει τέλος του έτους.

Το Broadway, αντίθετα, έχει χαθεί ως ιστορία. Υποτίθεται πως θα ήταν κάτι σαν άτυπη συνέχεια του Sinking Island, αλλά δεν είχαμε χρήματα, οπότε…

AdvAdv: Τα χρήματα αποτελούν πάντοτε πρόβλημα καθώς φαίνεται. Ωστόσο, ένας δημιουργός παιχνιδιών και σχεδιαστής κόμικς του δικού σας βεληνεκούς, θα μπορούσε εύκολα να χρηματοδοτηθεί μέσω Kickstarter. Οπότε, γιατί δεν ξεκινάτε μια εκστρατεία; Θέλουμε να σας δώσουμε τα λεφτά μας!

BS: Τέλεια, για δώστε! Πού είναι τα λεφτά μου; [γελάνε όλοι] Πέρα από την πλάκα, δεν είναι τόσο εύκολο να κάνεις ένα επιτυχημένο Kickstarter. Ευτυχώς, κατάφερα τελικά να συγκεντρώσω τα απαραίτητα χρήματα για την υλοποίηση του Syberia 3 χωρίς να προσφύγω στο Kickstarter. Η αλήθεια είναι πως προσπαθήσαμε σε κάποια φάση να ξεκινήσουμε μια εκστρατεία, αλλά τελικά δεν το κάναμε, δεν ήταν απαραίτητο. Ξέρετε, σου κάνει πολύ κακό αν αποτύχει η εκστρατεία και δε φτάσεις τους στόχους που έχεις θέσει. Δεν ξέρω πώς ακριβώς λειτουργεί το σύστημα, αλλά ξέρω πως αν αποτύχει η εκστρατεία, σου κάνει μεγάλη ζημιά. [AdvAdv: Ναι, αλλά αποκλείεται να αποτύγχανε!] Βασικά, όπως ξέρετε ήμουν επιτυχημένος και σε άλλους τομείς, πέρα από τα βιντεοπαιχνίδια, κι έπειτα από κάποιες πολύ δύσκολες στιγμές που έζησα στην ανάπτυξη παιχνιδιών, η αλήθεια είναι πως δε σας πολυεμπιστεύομαι. Οι δύσκολοι καιροί φέρνουν μαζί τους και απογοήτευση.

AdvAdv: Στενάχωρο, παρότι λογικό. Αυτοί όμως που σας απογοήτευσαν ήταν οι εκδότες, όχι ο κόσμος, σωστά; Δεν είναι το ίδιο, κανείς δε συμπαθεί τους εκδότες. Γνωρίζουμε, άλλωστε, πως καταπιέζουν τους καλλιτέχνες και δεν τους αφήνουν να εκφραστούν ελεύθερα.

BS: Ναι, έχεις δίκιο γενικά. Αλλά είναι πιο περίπλοκο, δυστυχώς. Προφανώς, τα χρήματα είναι το παν. Αλλά η επιτυχία είναι παράξενο πράμα και δε συνδέεται πάντοτε με την οικονομική ευμάρεια. Η γυναίκα μου ήταν βιβλιοπώλης κι εγώ έχω περάσει πολλές ώρες μέσα σε βιβλιοπωλεία. Η γυναίκα μου είχε την ευκαιρία να δει την άλλη όψη του νομίσματος, όμως. Έβλεπε τον κόσμο που αγόραζε βιβλία. Έβλεπε ράφια γεμάτα δικά μου βιβλία, αλλά έβλεπε και ράφια γεμάτα με βιβλία άλλων συγγραφέων. Έβλεπε, επίσης, πώς αγοράζει βιβλία ο κόσμος: τριγυρνούσαν στο βιβλιοπωλείο όταν ξαφνικά τσουπ! έπαιρναν ένα βιβλίο, και μετά το έβαζαν πίσω στο ράφι. Το έκαναν ξανά και ξανά αυτό, έπαιρναν βιβλία και μετά τα επέστρεφαν στο ράφι επειδή δεν τους επαρκούσαν τα χρήματα για να τα πάρουν όλα. Τίποτε δεν είναι εύκολο.

AdvAdv: Σίγουρα όχι. Παρεμπιπτόντως, ο κόσμος τείνει να συγκρίνει το έργο ενός μεγάλου δημιουργού με εκείνο το ένα αριστούργημα που τον έκανε διάσημο. Πώς νοιώθετε γι’ αυτό; Σας ασκεί πίεση ή σας προσφέρει έμπνευση;

BS: Χμ... νομίζω πως δε με νοιάζει. [γελάνε όλοι] Αν σκέφτεσαι κάτι τέτοιο, είναι απλώς αδύνατο να αφηγηθείς στον κόσμο την ιστορία που έχεις στο μυαλό σου ή να προχωρήσεις παραπέρα και να εξελιχθείς. Όταν έγραφα το Syberia 3, γνώριζα ήδη πως τα πρώτα δύο παιχνίδια των Syberia ήταν τα αριστουργήματα του έργου μου ως σχεδιαστής παιχνιδιών. Δεν μπορείς, όμως, να σταματήσεις εκεί. Τουλάχιστον εγώ προσωπικά ποτέ δεν ήθελα κάτι τέτοιο. Ανέκαθεν αποζητούσα την αλλαγή, ώστε να κάνω πάντα κάτι διαφορετικό, κάτι καινούριο. Άλλωστε, έτσι δημιουργήθηκε τελικά και η περιπέτεια των Syberia παρότι το Canardo είχε ήδη γνωρίσει σπουδαία επιτυχία. Ακριβώς όμως επειδή κατάλαβα πως το Canardo είχε γίνει επιτυχία, ήθελα αυτόματα να κάνω κάτι διαφορετικό. [AdvAdv: Ως γνήσιος καλλιτέχνης!] Όχι, καθόλου ως καλλιτέχνης –ειδικά όταν υπάρχουν φόροι που πρέπει να πληρώσεις! Αυτή είναι μια άλλη ιστορία, όμως.

Τέλος πάντων, μετά το Syberia 2, ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Κι αυτό επειδή δεν ήθελα να βαρεθώ το παιχνίδι, ή την ομάδα με την οποία δουλεύαμε στο παιχνίδι. Αυτό που κρατά τη φλόγα μέσα σου ζωντανή είναι η θέληση και η διάθεση να κάνεις κάτι που πραγματικά θέλεις. Εγώ ήθελα να φτιάξω τη δική μου εταιρεία και να είμαι προσωπικά υπεύθυνος για όλη τη διαδικασία ανάπτυξης ενός παιχνιδιού. Και το έκανα, αλλά αποδείχθηκε μεγάλο λάθος! Ήταν ένα πανέμορφο λάθος, αλλά λάθος παρόλα αυτά. Δεν μπορείς να είσαι ο δημιουργός και ταυτόχρονα να είσαι και το άτομο που διαχειρίζεται την εταιρεία και πληρώνει τους μισθούς. Νομίζω πως εδώ εντοπίζεται και η απάντηση στην ερώτησή σου: κίνητρο για εμένα αποτελεί μια ενδιαφέρουσα περιπέτεια, κάτι που να θέλω να το ζήσω.

AdvAdv: Έχετε, λοιπόν, τα ίδια κίνητρα με την Kate Walker; Ωραιότατα! Ο κόσμος ενθουσιάστηκε που η Kate εγκατέλειψε τη συνηθισμένη ζωή της αναζητώντας μια πιο μαγική, καθώς και το γεγονός πως ξεκίνησε ένα ρομαντικό ταξίδι για να ανακαλύψει τον εαυτό της, μα και να βοηθήσει αγνώστους. Τι γίνεται με τη νέα της περιπέτεια; Θα δούμε το ρεαλισμό να την προσγειώνει βάναυσα στην πραγματικότητα;

BS: Όχι, σίγουρα όχι. Για εμένα δύο πράγματα έχουν σημασία. Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι πως η Kate Walker άλλαξε. Στην αρχή ήταν μια πολύ σοβαρή γυναίκα, με διασφαλισμένο μέλλον. Ήταν δικηγόρος, είχε μια καλή δουλειά, ήταν αρραβωνιασμένη, είχε μια κολλητή, γενικά είχε αυτό που αποκαλούμε «μια καλή ζωή». Αποφασίζει, όμως, να αφήσει αυτή την κατάσταση και μετατρέπεται οικειοθελώς σε έναν πλανήτη που έχει χάσει τον ήλιο του. Παρασύρεται σα φτερό στον άνεμο, και πηγαίνει προς οτιδήποτε της κινεί το ενδιαφέρον, δίχως να διαθέτει πλέον ένα σταθερό σημείο αναφοράς. Κι αυτό είναι ο ορισμός της περιπέτειας, τουλάχιστον για εμένα προσωπικά. Αποτελεί θεωρώ καίριο στοιχείο της αφήγησης. Αν θυμάστε, στην αρχή του Syberia 2, η Kate Walker πετάει το κινητό της. Για εμένα, αυτή είναι μια συμβολική κίνηση, μια κίνηση που δείχνει πως αυτός ο άνθρωπος δε θέλει να διατηρήσει τους δεσμούς του με ανθρώπους και πράγματα που είχε στη ζωή του έως εκείνο το σημείο. Κι αυτό ακριβώς είναι που επιτρέπει πραγματικά στην Kate να γνωρίσει νέους ανθρώπους, να δει καινούριους τόπους και να ζήσει διαφορετικές εμπειρίες. Κι όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι πραγματικά, αλλά δεν είναι κι ακριβώς πραγματικά.

Αυτό είναι το δεύτερο στοιχείο που με ενδιαφέρει πολύ: όλα να βρίσκονται λίγο, λίγο όμως μόνο, έξω από τη σφαίρα της πραγματικότητας. Όταν τελειώνει μια ιστορία, θέλω να έχω αγγίξει τους ανθρώπους σε ένα βαθύτερο επίπεδο επικοινωνίας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμένα, αποτελεί τη βασική πρόθεσή μου. Για να σας το εξηγήσω καλύτερα, φανταστείτε το εξής: κάποιος κρύβεται πίσω από την πόρτα σου και περιμένει να έρθεις για να σε τρομάξει. Τι συμβαίνει; Σε τρομάζει. Για μια στιγμή νομίζεις πως θα σταματήσει η καρδιά σου από την τρομάρα που πήρες. Σκέφτεσαι, λοιπόν: «Εντάξει, κρύφτηκες εκεί, και με τρόμαξες». Και εδώ τελείωσε αυτή η ιστορία. Τώρα φανταστείτε κάτι διαφορετικό: Επιστρέφεις το βράδυ στο σπίτι σου και παρατηρείς πως η κούπα του καφέ μετακινήθηκε από εδώ που ήταν το πρωί εδώ [ο Benoit παίρνει μια κούπα που βρισκόταν μπροστά του και τη μετακινεί στην άλλη άκρη του τραπεζιού]. Αυτό δεν είναι κάτι που θα προσπεράσεις ελαφρά τη καρδία όπως την τρομάρα πριν. Θα σε προβληματίσει και θα το σκέφτεσαι όλο το βράδυ. Γιατί; Επειδή δεν ξέρεις τι συνέβη. Μπορεί να μετακίνησε η μητέρα σου την κούπα, ίσως η αρραβωνιαστικιά σου, ο αδερφός σου, κάποιος φίλος, ο γείτονας, ή κάποιος άλλος, κάποιος παντελώς άγνωστος. Αυτή η ιστορία είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη επειδή τη σκέφτεσαι περισσότερο, εξετάζεις τις πιθανότητες και προσπαθείς να καταλάβεις τι έχει συμβεί. Όταν μπορείς να διευρύνεις τον ορίζοντα και να προχωρήσεις λίγο παραπέρα, τότε είναι που πραγματικά ξεκινάς την περιπέτειά σου, αναζητώντας να ανακαλύψεις κάτι. Για εμένα, αυτός είναι ο ορισμός της φαντασίας και του φανταστικού.

AdvAdv: Πολύ όμορφη σκέψη! Και μιας και είπαμε «όμορφη»… πρωτοείδαμε την Kate Walker πριν από περίπου 15 χρόνια. Έχει αλλάξει από τότε; Οι καιροί σίγουρα άλλαξαν, κι έτυχε να παρατηρήσουμε πως στα καινούρια βίντεο δείχνει κάπως πιο… σέξι;

BS: Έχει σχεδιαστεί με περισσότερα πολύγωνα, είναι λίγο πιο σέξι νομίζω, και ίσως λίγο νεότερη. Αυτό, όμως, έγινε επειδή οι γραφίστες τη σχεδίασαν όπως ήθελαν πίσω από την πλάτη μου! [γελάνε όλοι] Πέρα από την πλάκα, είναι πολύ πιο όμορφη. Για εμένα, όμως, η Kate παραμένει ίδια, στο μυαλό και την καρδιά μου δεν έχει αλλάξει καθόλου. Η τεχνολογία εξελίχθηκε και ως εκ τούτου η Kate άλλαξε. Σίγουρα δείχνει καλύτερη χάρη στη νέα τεχνολογία που χρησιμοποιούμε τώρα, ενώ η κίνησή της είναι πιο φυσική και η εμφάνισή της (κυρίως οι εκφράσεις του προσώπου της) είναι πιο ακριβείς, λεπτομερείς και ρεαλιστικές. Ωστόσο, αυτό που με ενδιαφέρει είναι ο χαρακτήρας της, τη νοιάζομαι και θέλω να εξελίσσεται αργά και σταδιακά.

Όταν ξεκινάς να αφηγείσαι μια ιστορία, ο κεντρικός χαρακτήρας πρέπει να είναι… κενός. Ως πρωταγωνιστής της ιστορίας, θα συναντήσει στο δρόμο του πάρα πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες. Αν και ο ίδιος ο κεντρικός χαρακτήρας έχει ισχυρή προσωπικότητα, τότε θα δημιουργηθούν προβλήματα στην αφήγηση. Γι’ αυτό πρέπει να είναι κενοί. Άλλωστε, αυτός είναι ο λόγος που πολλοί πρωταγωνιστές είναι συνήθως δημοσιογράφοι ή ντετέκτιβ. Σκεφτείτε για παράδειγμα τον Τεν-Τεν, θυμάστε τον Τεν-Τεν; Έχει ένα πραγματικά απλό πρόσωπο: έχει ένα κύκλο για κεφάλι, δύο τελείες για μάτια και μια απλή γραμμούλα για στόμα. Ωστόσο, οι χαρακτήρες γύρω του είναι πιο κλασσικοί και χαρακτηριστικοί. Θυμηθείτε τον Κάπτεν Χάντοκ, ο οποίος είναι περίπλοκος, ή τον καθηγητή Κάλκουλους που είναι πιο λεπτομερώς σχεδιασμένος συγκριτικά με τον Τεν-Τεν. Ο κεντρικός χαρακτήρας είναι, λοιπόν, ο πιο απλός χαρακτήρας. Κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για το Syberia. Στην αρχή η κεντρική ηρωίδα είναι πολύ απλή επειδή θέλω να της προσθέτω χαρακτηριστικά σιγά-σιγά και να την εξελίσσω σταδιακά για να καταλήξει να γίνει ένας περίπλοκος χαρακτήρας. Πρέπει να σκεφτώ τι θα της συμβεί στη συνέχεια, τι θα την κάνει να γελάσει, τι αμφιβολίες έχει που θα αρχίσουν να παίρνουν διάσταση μέσα της, καθώς και ποιοι είναι οι συνεχώς μεταβαλλόμενοι φόβοι μα και οι ελπίδες της. Πρέπει να θυμόμαστε πως αυτός ο χαρακτήρας είναι το αποτέλεσμα όλων των προηγούμενων ιστοριών της, όλων των εμπειριών που είχε ακόμη και προτού τη γνωρίσουμε εμείς. Έτσι γίνεται ένας πιο ολοκληρωμένος χαρακτήρας, πιο περίπλοκος και πιστευτός.

Προσπαθώ, επιπλέον, να την παρουσιάσω ως ένα άφυλο άτομο, ούτε άντρα ούτε γυναίκα. Είναι πολύ πιο ενδιαφέρον, για το δημιουργό τουλάχιστον, καθώς υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορείς να πεις για έναν τέτοιο χαρακτήρα. Πρόκειται, όμως, για μια πολύ μικρή πλευρά του χαρακτήρα της, εμφανίζεται ελάχιστα στην ιστορία. Επίσης, δεν υπάρχει ουσιαστικά σεξ μέσα στο παιχνίδι. Απλώς, βλέπουμε το χαρακτήρα να αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στα δύο φύλα. Δε με ενδιαφέρει να εισάγω σκηνές σεξ στην ιστορία. Σκεφτείτε πώς είναι οι σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές. Παρεμπιπτόντως, είμαι μεγάλος φαν των τηλεοπτικών σειρών και συνήθως έχω ανοιχτή την τηλεόραση όσο εργάζομαι και παρακολουθώ παράλληλα κάποια σειρά, τις λατρεύω πραγματικά. Τώρα, σκεφτείτε τις γυναίκες πρωταγωνίστριες στις σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές. Πολλές είναι… ανάμεσα στα δύο φύλα. Διαθέτουν περίπλοκες προσωπικότητες, αλλάζουν συνεχώς και δείχνουν διαφορετικά πρόσωπα, είναι άλλοτε άντρες και άλλοτε γυναίκες ανάλογα με την εκάστοτε περίσταση. Αυτή η ιδέα με γοητεύει πολύ.

AdvAdv: Κι εμάς! Ανυπομονούμε να δούμε πώς ενσωματώθηκαν όλα αυτά στο χαρακτήρα της Kate Walker και στον κόσμο του Syberia. Σας ευχαριστούμε πολύ για αυτή την εκπληκτικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη!

BS: Εγώ σας ευχαριστώ, κορίτσια. Ήταν χαρά μου! Ήταν η πρώτη μου συνέντευξη στην Αθήνα και την απόλαυσα. Θα σας δω το απόγευμα στην παρουσίαση.

Θέλουμε να πούμε ένα ευχαριστώ και στους διοργανωτές του 12ου Comicdom Con Athens, το Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, την Enarxis Dynamic Media και το Le Livre Ouvert που κατέστησαν δυνατή αυτή τη συνέντευξη.

Τέλος, ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα σημεία από την ομιλία του Benoît Sokal με θέμα «Από τα κόμικς στα βιντεοπαιχνίδια» σχετικά με τον ίδιο, την οικογένειά του και τον κόσμο των Syberia:

- Ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του πρωτίστως σχεδιαστή κόμικς. Ωστόσο, μπήκε στον κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών επειδή ερωτεύτηκε τα τρισδιάστατα γραφικά. Τον είχαν εντυπωσιάσει ταινίες όπως το «Jurassic Park» και «Ο Τιτανικός» και πίστεψε πως τα βιντεοπαιχνίδια είναι το νέο μέσο για να αφηγηθείς μια ιστορία που εξελίσσεται σε έναν κόσμο πέρα από τον πραγματικό. Το «Μια φορά κι έναν καιρό» είναι η αρχή ιστοριών που απευθύνονται σε όλους τους ανθρώπους, σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Αυτό που τον ενθουσιάζει στην αφήγηση μέσω βιντεοπαιχνιδιών είναι πως οι ιστορίες χάνουν τη γραμμικότητά τους επειδή ο εκάστοτε παίχτης επιλέγει να κάνει διαφορετικές ενέργειες, σε διαφορετική σειρά, αλλά και να αλληλεπιδράσει με άλλους χαρακτήρες επιλέγοντας διαφορετικές εναλλακτικές διαλόγων, οι οποίες θα καταλήξουν σε διαφορετικό κάθε φορά αποτέλεσμα. Θεωρεί πως αυτή είναι η επανάσταση που έφεραν τα βιντεοπαιχνίδια στην αφήγηση, το γεγονός πως ο θεατής γίνεται ενεργός παίκτης, ο οποίος μάλιστα δε χρειάζεται να υπακούει σε παραδοσιακούς κανόνες αφήγησης. Αυτό, βέβαια, αποτελεί μία επιπλέον πρόκληση για τους αφηγητές, όπως ομολόγησε ικανοποιημένος.

- Έχει ιδέες για τον κόσμο του Syberia που δεν έχουμε δει ποτέ λόγω τεχνικών δυσκολιών και οικονομικών περιορισμών. Ίσως, όμως, να τις δούμε στα κόμικς που σχεδιάζει με το γιο του. Για την ακρίβεια, δεν έχουμε δει παρά μόνο θραύσματα όσων έχουν ήδη σκεφτεί και σχεδιάσει γι’ αυτό τον κόσμο. Παραδείγματος χάριν, υπάρχουν δευτερεύοντες χαρακτήρες με εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και μεγάλες ιστορίες πίσω τους.

- Συνεργάστηκε με το γιο του για το σενάριο της πρόσφατης περιπέτειας της Kate Walker επειδή ο γιος του ταξιδεύει πολύ περισσότερο από τον ίδιο και διαθέτει ευρεία γνώση της γεωπολιτικής δυναμικής μα και των ιστορικών γεγονότων της περιοχής. Παρότι ο ίδιος δεν έχει ταξιδέψει ακόμη στη Σιβηρία, ο γιος του έχει πάει αρκετές φορές και η γνώση που έχει αποκομίσει αξιοποιείται και ενσωματώνεται στον κόσμο του Syberia σε μικρές, μα σημαντικές, λεπτομέρειες. Επιπλέον, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως η ιστορία των Syberia εμπνεύστηκε μερικώς από την πραγματική ιστορία της οικογένειας του δημιουργού που ήταν μετανάστες και ταξίδευαν από τη μία χώρα στην άλλη. Στον Benoît Sokal αρέσει πολύ η ιδέα ανθρώπων που ταξιδεύουν δίχως συγκεκριμένο προορισμό, οι οποίοι απλώς ακολουθούν τη ροή των γεγονότων γύρω τους. Πιστεύει πως αυτή είναι η ιστορία της Ευρώπης του 20ου αιώνα, και αυτή ακριβώς είναι η ιστορία που ήθελε να αφηγηθεί με τη σειρά των Syberia: το ταξίδι που, κατά τον ίδιο, αντιπροσωπεύει το πεπρωμένο της Ευρώπης.

- Του αρέσει να εργάζεται σε ομάδες και να ακούει τη γνώμη και τις προτάσεις των άλλων, αλλά θέλει επίσης να επιβλέπει τα πάντα ο ίδιος. Επιλέγει μόνος του τους ηθοποιούς που θα δανείσουν τις φωνές τους στους χαρακτήρες, αλλά αυτό ισχύει μόνο για τη γαλλική έκδοση των παιχνιδιών. Ελπίζει οι διάφορες μεταγλωττίσεις (της αγγλικής συμπεριλαμβανομένης) να είναι ισάξια καλοδουλεμένες. Φέρνει, επίσης, σχέδια και ζωγραφιές στο γραφείο για να εξηγήσει τις ιδέες του, αλλά και πώς θέλει να στηθεί η εκάστοτε σκηνή. Ωστόσο, μετά θα αφήσει τους γραφίστες να κάνουν τη δουλειά τους όπως οι ίδιοι καταλαβαίνουν καλύτερα, ακόμη κι όταν δεν συμφωνεί πάντοτε μαζί τους για το τελικό αποτέλεσμα. Και μια διασκεδαστική λεπτομέρεια για το τέλος: δεν καταλαβαίνει πώς μπορούν οι νέοι άνθρωποι της ομάδας ανάπτυξης με την οποία συνεργάζεται να περνάνε όλο το μεσημεριανό διάλειμμά τους μπροστά σε μία οθόνη, παίζοντας άλλα παιχνίδια αντί να βγουν λίγο έξω, να τεντωθούν και να κοινωνικοποιηθούν. Καθώς ο ίδιος δεν πολυπαίζει παιχνίδια (εκτός από τα δικά του προφανώς), του φαίνεται πολύ παράξενη αυτή τους η συνήθεια, αλλά και βλαβερή για την υγεία τους!