Mata Hari - Betrayal is only a kiss away

Very well, Madame, we are ready to begin. Could you start by introducing yourself?
 
Belle Époque. H "Όμορφη Εποχή". Στα τέλη του 19ου αιώνα, περίπου τέσσερεις δεκαετίες πριν ηχήσουν τα τύμπανα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ευρώπη βιώνει μια περίοδο πρωτοφανούς κοινωνικής άνθισης, με ραγδαίες εξελίξεις να σημειώνονται στην καλλιτεχνική και επιστημονική πραγματικότητα. Ο απόηχος της βιομηχανικής επανάστασης και η ανάδυση των νέων τεχνολογιών βελτιώνουν σημαντικά την καθημερινότητα, πρωτίστως όσων ανήκουν στις λεγόμενες 'ισχυρές' κοινωνικές τάξεις, ενώ η τέχνη, επηρεασμένη από το πνεύμα του Διαφωτισμού, οδηγεί τους καλλιτέχνες σ’ ένα "μποέμικο" τρόπο διαβίωσης και εξπρεσιονιστικής καλλιτεχνικής έκφρασης. Η Γαλλία, η Αυστρία, η Γερμανία και η Ισπανία αποτελούν τις κοιτίδες του νέου τρόπου ζωής και στους πολύβουους, λιθόστρωτους δρόμους τους συναντά κανείς ζωγράφους, χορευτές και ποιητές, εκφραστές του ελεύθερου καλλιτεχνικού πνεύματος της Belle Époque. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει μια όμορφη Ολλανδή χορεύτρια, που με το ερωτικό ταμπεραμέντο της και την εξωτική εμφάνισή της γοητεύει τους θαμώνες των καμπαρέ όπου εμφανίζεται, ενώ παράλληλα αξιοποιεί τις σαγηνευτικές της ικανότητες για να αποσπάσει απόρρητες πληροφορίες από τη Γερμανική στρατιωτική ηγεσία για λογαριασμό της Γαλλίας. Το όνομά της είναι Μαργκαρίτ Γκερτρούντι Ζελ, ή αλλιώς Μάτα Χάρι.
 
Η ιστορία της Μάτα Χάρι αποτελεί αστείρευτη πηγή έμπνευσης για τον κινηματογράφο μυθοπλασίας, το ντοκιμαντέρ, τη λογοτεχνία και τη λαογραφία. Πριν από μερικά χρόνια ανακοινώθηκε και η προετοιμασία του πρώτου adventure που βασίζεται στο λαϊκό μύθο της διάσημης χορεύτριας από τη γερμανική Cranberry Productions και την Dtp Entertainment, προκαλώντας το ενδιαφέρον των adventure κοινοτήτων, όχι τόσο εξαιτίας της θελκτικής πρωταγωνίστριάς του, αλλά κυρίως λόγω των δημιουργών του, που δεν είναι άλλοι από τους Hal Barwood και Noah Falstein. Δεκαεφτά χρόνια μετά το Indiana Jones and the Fate of Atlantis, κατά γενική ομολογία ένα από τα καλύτερα adventures όλων των εποχών, οι δύο δημιουργοί επιστρέφουν στο είδος που τους καθιέρωσε στον χώρο του gaming, για να αφηγηθούν την περιπέτεια της διασημότερης κατασκόπου στο κόσμο, προτείνοντας ένα καινοτόμο, ως προς το σχεδιασμό του, gameplay.

 
This is real spying. No mistakes allowed or my famous name will be in the newspapers. And not in the Arts section…
 
Η ιστορία του παιχνιδιού συνδέεται άμεσα με τη ζωή της γοητευτικής Ολλανδής κατασκόπου και συνδυάζει δημιουργικά ιστορικές πληροφορίες με βιογραφικά στοιχεία και ελεγχόμενες δόσεις μυθοπλασίας προκειμένου να σκιαγραφήσει την προσωπικότητά της, αλλά και να αποδώσει τη μοναδική ατμόσφαιρα της εποχής. Η αφήγηση ξεκινά από τις πρώτες απόπειρες της Μάτα για μια λαμπερή χορευτική πορεία στις μεγάλες θεατρικές σκηνές του Παρισιού και ταυτόχρονα παρακολουθεί τα πρώτα της βήματα στο πεδίο της κατασκοπίας. Ο παίκτης χειρίζεται μια πολυσύνθετη ηρωίδα, που εκτός από την αδιαμφισβήτητη γοητεία της και τις χορευτικές της ικανότητες, διακατέχεται από ρομαντισμό, φιλοδοξίες, αφέλεια που σταδιακά μετουσιώνεται σε οξύτητα, δίψα για δόξα και για χρήμα και από ποικίλες εσωτερικές αδυναμίες που την καθιστούν έρμαιο των ισχυρών αντρών της εποχής. Παρόλο τον εμφανή δυναμισμό της, η Μάτα Χάρι μοιάζει να παγιδεύεται ολοένα και βαθύτερα στη διπλή της ταυτότητα και να αποτελεί πιόνι στο ανελέητο κατασκοπευτικό παιχνίδι που διαδραματίζεται μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων λίγο πριν την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η τραγική κατάληξη της ηρωίδας, που εκτελέστηκε το 1914 αμέσως μετά τη σύλληψή της, γνωστή στο ευρύ κοινό, δεν καταφέρνει να μειώσει τη δυναμική της ιστορίας. Οι ταλαντούχοι Barwood και Falstein καταφέρνουν να πείσουν τον παίκτη πως ο ίδιος καθορίζει την μοίρα της πρωταγωνίστριας και έχει την ευκαιρία να την οδηγήσει σε μια πετυχημένη κατασκοπευτική διαδρομή, που στη κατάληξή της συνδυάζει το ιστορικά τεκμηριωμένο φινάλε με μια καλοσχεδιασμένη και έξυπνη ανατροπή πλήρως εναρμονισμένη με το μύθο της Μάτα Χάρι.
 
Η ίδια η πρωταγωνίστρια, κλέβει τελικά την παράσταση, καθώς ο χαρακτήρας της δομείται σταδιακά από μια ποικιλία στοιχείων και αισθημάτων τα οποία φωτίζονται σε διαφορετικά σημεία της δράσης του παιχνιδιού. Στη σωστή ανάπτυξη του σεναρίου συμβάλλει, ασφαλώς, και η εξαιρετική γραφή των δημιουργών του, που καθ' όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού είναι σαφής και στοχευμένη με ενδιαφέρουσες εναλλαγές μεταξύ χαλαρών διαλόγων και συναισθηματικά φορτισμένων συνδιαλλαγών. Τα ιστορικά στοιχεία και πρόσωπα που εμπεριέχονται στο σενάριο αποτελούν ένα από τα δυνατότερα συστατικά του. Η γνωστή χημικός Μαρί Κιουρί μπλέκεται δυναμικά στην υπόθεση, ενώ παρόντα είναι και διάφορα πραγματικά πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαδρομή της Μάτα Χάρι, όπως ο θεατρικός πράκτορας Gabriel Astruc και ο αστυνομικός George Ledux, υπαίτιος για την τελική σύλληψή της. Με ελάχιστες εξαιρέσεις οι δευτερεύοντες χαρακτήρες είναι αρκετά υποφωτισμένοι με την παρουσία τους στο παιχνίδι να εξυπηρετεί αποκλειστικά την προώθηση της δράσης και την καλύτερη εστίαση στην προσωπικότητα της πρωταγωνίστριας.
 
Άμεσα συνυφασμένα με τους σεναριακούς στόχους και το ιστορικό περιεχόμενο του παιχνιδιού είναι και τα εξαιρετικής ποιότητας και αισθητικής 2.5D γραφικά του. Οι λεπτομερείς περιβάλλοντες χώροι αποτυπώνουν μοναδικά την ατμόσφαιρα και την αισθητική της Belle Époque. Η Μαδρίτη, το Παρίσι, το Βερολίνο και το Μονακό, οι μητροπόλεις της "Όμορφης Εποχής", αποτελούν τους βασικούς χώρους εξέλιξης της δράσης του παιχνιδιού και έχουν ενδυθεί όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της περιόδου: τέχνη, επιστημονικές καινοτομίες, αστικός πλούτος, βιομηχανοποίηση. Ο παίκτης θα περιηγηθεί σε χημικά εργαστήρια, θα εισβάλει νύχτα σε εργοστάσια, θα συναντήσει πολυτελή αυτοκίνητα, αερόστατα και αεροπλάνα που πετούν στους ουρανούς, ποδήλατα εποχής που βολτάρουν στους δρόμους, κομψά art nouveau κτήρια και φημισμένα μνημεία των πόλεων που επισκέπτεται, καθώς και μια ποικιλία χαρακτήρων σε πολυσύχναστα σημεία, όπως στις πλατείες ή στους σταθμούς των τρένων. Οι καλοσχεδιασμένοι 3D χαρακτήρες του παιχνιδιού πλήρως εναρμονισμένοι με την μόδα της εποχής φορούν μακριά φορέματα και κουστούμια, καπέλα και γάντια, κρατούν στα χέρια τους ομπρέλες και μπαστούνια, ενώ οι φωνές τους είναι εξαιρετικές και ιδιαίτερα ατμοσφαιρικές, όπως άλλωστε και η μουσική του παιχνιδιού.

 
Now I am a slave to two masters. Somehow I must satisfy them both. o­ne false step and I am finished…
 
Το παιχνίδι αρχικά μοιάζει να είναι ένα κλασσικό point and click adventure τρίτου προσώπου. Ο εξαιρετικά κομψός κέρσορας μετακινείται στην οθόνη και μεταβάλλεται σε εικονίδιο ομιλίας, δράσης, διερεύνησης και εξόδου σε κάθε ενεργό σημείο. Στο κάτω μέρος της οθόνης ο παίκτης θα συναντήσει ένα αρκετά διαφορετικό inventory. Σ' αυτό το σημείο οι δημιουργοί επιχείρησαν να δημιουργήσουν μια πιο άμεση γλώσσα παιχνιδιού, ενοποιώντας στο inventory το σύστημα διαλόγων, τις επιλογές δράσης και τη χρήση αντικειμένων. Το inventory περιλαμβάνει μια σειρά από καλοσχεδιασμένα 'σύμβολα' που απεικονίζουν γραφικά τα φυσικά αντικείμενα που η ηρωίδα κουβαλά (διακρίνονται από το πράσινο φόντο), τα θέματα συζήτησης (σε μπλε φόντο) και οι στόχοι δράσης ή οι ιδέες (σε κόκκινο φόντο) που πρέπει να μετατραπούν σε πληροφορίες ή σε φυσικά αντικείμενά. Το Interface του παιχνιδιού είναι πραγματικά καινοτόμο ως προς το σχεδιασμό του, αλλά δυστυχώς δεν αξιοποιείται καθόλου μέσα στο παιχνίδι. Το σύστημα των ιδεών χρησιμοποιείται σπάνια και με εξαίρεση τα σύντομα σημεία που η Μάτα αναζητά έμπνευση για νέες χορευτικές φιγούρες η χρήση του είναι καθαρά διαδικαστική και όχι δημιουργική. 
 
Το σύστημα αυτό επίσης μοιάζει να σχεδιάστηκε για να παρακάμψει τις συνήθεις λογικές ακρότητες που συναντάμε στα adventures. Δυστυχώς το παιχνίδι πάσχει σε αυτόν ακριβώς τον τομέα και μάλιστα όχι σε επιμέρους στοιχεία της δράσης του αλλά στο συνολικό σχεδιασμό της. Για την επίλυση τον γρίφων του παιχνιδιού ο παίκτης μπλέκεται σε μια αδιάκοπη μετακίνηση ανάμεσα σε τέσσερεις Ευρωπαϊκές πόλεις τις οποίες αναγκάζεσαι να επισκεφθείς άσκοπα δεκάδες φορές. Για παράδειγμα αν θες να τηλεφωνήσεις πρέπει υποχρεωτικά να ταξιδέψεις στο Βερολίνο, παρόλο που τηλέφωνο υπάρχει και στο δωμάτιο σου στο Παρίσι. Επίσης, σε κρίσιμα σημεία το παιχνίδι σε υποχρεώνει να μετακινηθείς από τη μια άκρη της Ευρώπης στην άλλη, ενώ ο πραγματικός χρόνος για τη δράση που θες να υλοποιήσεις μοιάζει να έχει σταματήσει. Μια σημαντική τηλεφωνική συνομιλία εκτυλίσσεται στη Μαδρίτη την οποία πρέπει να υποκλέψεις. Με τη συνομιλία σε εξέλιξη το παιχνίδι σε υποχρεώνει να πας στη Γερμανία να πάρεις ένα αντικείμενο και να επιστρέψεις στην Ισπανία, όπου το τηλεφώνημα ακόμη πραγματοποιείται! Επίσης, η μετακίνηση από τη μια πόλη στην άλλη έχει δεν είναι άμεση και έχει μια διαδικασία ρουτίνας που πολύ γρήγορα θα κουράσει τον παίκτη. Οι άσκοπες μετακινήσεις λειτουργούν σημαντικά σε βάρος του παιχνιδιού, δεν εξυπηρετούν κανένα ρεαλισμό και απλά αναλώνουν τον χρόνο του gameplay που θα έπρεπε να είχε επενδυθεί στη δημιουργική επίλυση γρίφων.
 
Πέρα από τους κλασσικούς inventory και dialogue based γρίφους, που κυμάινονται σε αρκετά εύκολα επίπεδα, το παιχνίδι περιέχει και μια σειρά mini games που οι Barwood και Falstein παρουσίαζαν ως ιδιαίτερα συστατικά της δράσης του. Δυστυχώς και στον τομέα αυτόν δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Τα περισσότερα mini games επαναλαμβάνονται διαρκώς, με τη δυσκολία τους να αυξάνεται και το ενδιαφέρον του παίκτη να ατονεί όσο εξελίσσεται η ιστορία. Όσα πάντως παιχνίδια απαντούν σπανιότερα είναι ευχάριστα και ενδιαφέροντα, αλλά πάντως όχι πρωτότυπα. Ευτυχώς υπάρχει η δυνατότητα παράκαμψής τους με το αντίστοιχο βέβαια κόστος στο point system που ακολουθεί το παιχνίδι. Ο παίκτης ανάλογα με τις πράξεις του έχει τη δυνατότητα να κερδίσει πόντους σε τρεις τομείς: στην κατασκοπία, στον χορό, που εκφράζεται μέσα από τη χρηματική επιβράβευση και στη δεξιότητα, που σχετίζεται με την αποτελεσματική περάτωση κάποιων mini games. Το point system είναι αναμφίβολα ενδιαφέρον σε όλους τους επιμέρους τομείς, καθώς σχετίζεται με τον τρόπο ζωής της Μάτα Χάρι και με την επιλογή του παίκτη να εστιάσει σε όποια πλευρά της ζωής της επιθυμεί.

 
Παρόλα τα προβλήματά της η δράση του παιχνιδιού ξεχωρίζει πραγματικά σ' ένα τομέα: αυτόν της κατασκοπίας. Οι σκηνές που η Μάτα Χάρι πρέπει να αποσπάσει κάποια πληροφορία, να κλέψει κάποιο έγγραφο, ή να παρακολουθήσει κρυφά μια συζήτηση είναι πραγματικά κορυφαίες και μαζί με κάποιες αδύναμες στιγμές περιέχουν μερικούς από τους καλύτερους γρίφους της ιστορίας. Το πιο ελκυστικό στοιχείο αυτών των σκηνών είναι ο τρόπος με τον οποίο κερδίζεις πόντους στο πεδίο της κατασκοπίας. Σε κάθε αποστολή που αναλαμβάνεις υπάρχει η δυνατότητα πρόσκτησης επιπρόσθετων πληροφοριών για κάθε χαρακτήρα ή σχέδιο που υποκλέπτεις μέσα από τη συλλογή κρυφών στοιχείων που υπάρχουν σε κάθε χώρο και τις περισσότερες φορές δεν είναι απόλυτα εμφανή. Το στοιχείο αυτό ενισχύει σημαντικά την κατασκοπευτική πλευρά του παιχνιδιού, ενισχύοντας το σεναριακό υπόβαθρό του.
 
Well, Oscar, we didn't change history but we certainly improved it…
 
To Mata Hari αποτελεί μια αξιέπαινη προσπάθεια σκιαγράφησης της προσωπικότητας της θρυλικής κατασκόπου που έδρασε στην Ευρώπη στις αρχές του περασμένου αιώνα στιγματίζοντας με τις σαγηνευτικές ικανότητές της την περίοδο πριν το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το παιχνίδι καταφέρνει να αποδώσει με μοναδικό τρόπο την αισθητική και τον αέρα της Belle Époque δημιουργώντας ένα εξαιρετικό οπτικό και ακουστικό σύνολο, το οποίο, όμως, αδυνατεί να απορροφήσει πλήρως τον παίκτη εξαιτίας σημαντικών προβλημάτων στον σχεδιασμό της δράσης. Παράλληλα, κατορθώνει να προτείνει ένα πραγματικά καινοτόμο σύστημα διασύνδεσης του παίκτη με τον εικονικό κόσμο του παιχνιδιού, που δυστυχώς λειτουργεί επιδερμικά και δεν αναπτύσσεται με επάρκεια. Σε κάθε περίπτωση το παιχνίδι είναι ικανοποιητικό και σε γενικές γραμμές ευχάριστο. Η επιστροφή των δύο θρύλων, του Hal Barwood και Noah Falstein στον χώρο των adventures είναι γεγονός και ευελπιστούμε πως θα αποδώσει ισχυρότερους καρπούς στο άμεσο μέλλον.