Sam and Max Hit the Road

...and everything in it.

Σενάριο - Χαρακτήρες

"I'm Sam. He is Max. We brutally protect the rights of innocents."

Πώς μπορούν ένα γυμνό, κουνελόσχημο πλάσμα με απειλητικά άψογη οδοντοστοιχία ονόματι Max κι ένας απρόσμενα φιλοσοφημένος σκύλος ο οποίος ακούει στο όνομα Sam, να λυτρώσουν την Αμερική από τη κρίση αισθητικής που μαστίζει τις νοτιοδυτικές πολιτείες της; Εύκολο: με την ασύδοτη κονιορτοποίηση οποιουδήποτε ιερού ή ανίερου συμβόλου αμερικανικής (υπο)κουλτούρας βρεθεί στο δρόμο τους και μάλιστα κάτω από τη διακριτική κάλυψη του νόμου. Χρησιμοποιώντας σαν πρόφαση την αναζήτηση ενός φυγάδα Μεγαλοπόδαρου (Bigfoot) για λογαριασμού κάποιου λούνα-πάρκ, το σαρωτικό ντουέτο της Freelance Police κάνει άνω-κάτω την αμερικανική ύπαιθρο που, ανήμπορη να αντιδράσει, στέκεται έκπληκτη μπροστά στη συνειδητοποίηση της αποβλάκωσής της, η οποία κυρίως προκύπτει από την άνευ όρων παράδοση στα κίβδηλα πρότυπα του πολιτισμικού καταναλωτισμού (ok, φρένο στον Marx and Spencer). Χωρίς να βγάζει πάντοτε νόημα, η υπόθεση του παιχνιδιού δεν αποτελεί παρά την αφορμή για μια εξοντωτική σάτιρα δομημένη γύρω από το απολαυστικό road trip των Sam & Max όπου όλα μπορούν να συμβούν (και τελικά συμβαίνουν… επί δύο).  Εσείς, χωρίς δεύτερη σκέψη, ανεβείτε στη σαραβαλιασμένη De Soto των καταστροφικά ενθουσιωδών αυτών πολέμιων του εγκλήματος και απολαύστε τη φρενήρη διαδρομή. Μόνο μην αφήσετε τον Max να πιάσει τιμόνι...

Δράση - Χειρισμός

"I can't think of anything more relaxing than being locked in a moving car with a delusional psychotic like yourself, little pal!"

"That’s really sweet, Sam. I may weep openly."

Ο χειρισμός είναι πρωτόγνωρος για παιχνίδι της LucasArts, όχι όμως και δύσχρηστος. Χρησιμοποιείται ο εναλλασσόμενος κέρσορας πολλαπλών χρήσεων που με πάτημα του δεξιού πλήκτρου αλλάζει μορφή ανάμεσα στις διαθέσιμες επιλογές (Look, Use, Talk, Pick Up, Walk) και με του αριστερού εκτελεί την τρέχουσα. Το inventory απεικονίζεται κάτω αριστερά στην οθόνη δράσης ως χαρτόκουτο, ενώ μας αποκαλύπτει τα (προοδευτικά πλούσια) περιεχόμενα του με ένα click. Επίσης, για πρώτη φορά σε adventure της Lucas, τα διαθέσιμα προς συζήτηση topics εμφανίζονται με ένα αντιπροσωπευτικό τους εικονίδιο και όχι με την ακριβή φράση που ο χαρακτήρας σας θα ξεστομίσει. Δεδομένης της χιουμοριστικής διάθεσης του παιχνιδιού, θα έλεγα ότι αυτό το στοιχείο της (σχετικής) έκπληξης στους διαλόγους λειτουργεί ιδιαιτέρως θετικά. Σημειώστε ότι ασχέτως του χαρακτήρα με τον οποίο συνδιαλέγεστε, είναι πάντοτε διαθέσιμα τρία εικονίδια που, ως επί το πλείστον, οδηγούν σε σκωπτικά ή γενικόλογα σχόλια τα οποία προωθούν τη γνωριμία του πρωταγωνιστικού διδύμου με τον εκάστοτε χαρακτήρα αλλά -κατά κανόνα- όχι τη συλλογή ουσιωδών πληροφοριών για την εξέλιξη των ερευνών. Οι ενστάσεις μου εντοπίζονται αφενός στο ενοχλητικό pixel hunting το οποίο απορρέει από τη μη αναγραφή των αντικειμένων που αναγνωρίζει ο κέρσορας (τη κατάσταση επιδεινώνει η διαρκής ενεργοποίησή του από το sprite του Max που σας ακολουθεί διαρκώς και αποτελεί πάντοτε αλληλεπιδράσιμη οντότητα), αφετέρου στην ασάφεια ύπαρξης scrolling/ πιθανής εξόδου στην οθόνη που παρουσιάζεται σε 2-3 καθοριστικά σημεία του παιχνιδιού (όπως οι μαγνήτες του Mystery Vortex και η θερμαινόμενη πισίνα προς το τέλος).

Οι Sam και Max αυτοαποκαλούνται Freelance Police, τόσο με τη μη γραφειοκρατική όσο και με την αλόγιστα ανεξέλεγκτη εξαργύρωση του όρου, αφού αρέσκονται στην επιστράτευση ανορθόδοξων τρόπων για την επίτευξη του στόχου τους. Η κακομεταχείριση υπόπτων, το σμπαράλιασμα δημοσίων χώρων ή νεύρων καθώς και η (αυτο)σαρκαστική διάθεση απέναντι σε οποιαδήποτε κατάσταση, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη των δύο ατρόμητων κυνηγών του εγκλήματος. Το “Hit the Road” είναι πάνω απ’ όλα μια ανηλεής σάτιρα ηθών και καταστάσεων που στόχο έχει την διακωμώδηση του αμερικάνικου (κυρίως) τρόπου ζωής, όσων το εδραίωσαν αλλά και όσων το υπηρετούν εκούσια ή απρόθυμα. Οι ήρωες επιδίδονται συχνά σε τολμηρές λεκτικές ακροβασίες που, μαζί με την ακατάσχετη ισοπέδωση στερεοτύπων και κάθε αίσθησης αβρότητας, αποτελούν το χιουμοριστικό μοτίβο του παιχνιδιού. Πολυάριθμες ξεκαρδιστικές σκηνές, ορισμένες ελαφρώς αμήχανες και κάποιες περιστασιακές κρυάδες, συνθέτουν τον καμβά του αντισυμβατικά κωμικού αυτού adventure το οποίο φοβάμαι πως δεν θα εκτιμήσουν όλοι το ίδιο αλλά γι’ αυτή τη δουλειά υπάρχει ο Max -το μόνο κουνέλι που γνωρίζει πώς να παίζει άρπα με το δωδεκαδάκτυλο ενός απρόθυμου μάρτυρα.

Σημειώστε ότι στο ρεπερτόριο των δραστηριοτήτων σας ως Freelance Police, περιλαμβάνονται και μερικά διασκεδαστικά mini games arcade καταβολών (τα περισσότερα optional), που όχι μόνο δεν προβληματίζουν αλλά αντίθετα λειτουργούν αγχολυτικά κατά την προσπάθεια επίλυσης ενός δύστροπου γρίφου.

Γραφικά - Ήχος

"Well, that was a pleasantly understated opening sequence."

"Sam, either termites are burrowing through my skull or one of us is ticking..."

Η βελτίωση που έχουν υποστεί τα γραφικά από το προγενέστερο και παρόμοιου ύφους Day of The Tentacle, δεν είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού, στην πραγματικότητα όμως, βρισκόμαστε μπροστά στην πρώτη απόπειρα της Lucas Arts να πετύχει ένα όμορφο οπτικό αποτέλεσμα χωρίς να καταφύγει στο τέχνασμα των 3/5 ή αλλιώς του «στρίβειν δια του SCUMM». Σε όλους τους προηγούμενους τίτλους της, η περιοχή που καταλάμβανε το λειτουργικό, πλην ογκώδες, SCUMM interface προσέφερε το τέλειο άλλοθι για τον περιορισμό του χώρου δράσης στα 3/5 περίπου της οθόνης ενώ παράλληλα ξεγελούσε τον χρήστη με καλοσχεδιασμένα γραφικά. Εφόσον η γνωστή πλατφόρμα των ρημάτων δράσης εξαλείφθηκε από το Sam and Max, τα γραφικά του είναι πλέον full-screen, όπερ σημαίνει σε αντίστοιχα με το Day of the Tentacle επίπεδα μεν, με περισσότερο κόπο από τη πλευρά των σχεδιαστών δε. Αισθητικά προσφέρουν τα μέγιστα στη δημιουργία της σουρεαλιστικής ατμόσφαιρας που διαπερνάει το παιχνίδι, με ευπρόσδεκτες υπερβολές και πολύχρωμες συνθέσεις τόσο στα backgrounds όσο και στο animation αν και απουσιάζουν σχεδόν πλήρως οι ειδικά επεξεργασμένες cutscenes που ενδεχομένως αποζητά ο παίκτης σε κομβικά σημεία της πλοκής. Μια ενδιαφέρουσα, στυλιστική προσθήκη είναι η δυνατότητα να παίξει κανείς το παιχνίδι σε ασπρόμαυρη παλέτα (πατώντας το πλήκτρο “Β”), προσδίδοντάς του έντονη noir ατμόσφαιρα.

Περνώντας στο τομέα του ήχου, ανάλαφρα αλλά αξιομνημόνευτα μουσικά θέματα και καρτουνίστικης αισθητικής εφέ πλαισιώνουν ιδανικά τη δράση ενώ ειδική μνεία αξίζει να γίνει στο απολαυστικό voice-over, κυρίως των δύο πρωταγωνιστών, που, ούτως ή άλλως, διαθέτουν και τη μερίδα του λέοντος σε ποσότητα ομιλίας. 

Συμπερασματικά

"Oh, can I confront, subdue and pummel the suspected perpetrator, Sam?"

"Can't think of a reason not to."

Συστήνοντάς μας ίσως το πιο αξιομνημόνευτο δίδυμο πρωταγωνιστών στο adventure στερέωμα και ενσωματώνοντας τη πλειονότητα των συστατικών που χαρακτηρίζουν την αλάνθαστη συνταγή της Lucas Arts για ευχάριστα και επιτυχημένα παιχνίδια (χιούμορ, προσεγμένα γραφικά και ήχος, χιούμορ, απρόσμενες καταστάσεις και πλοκή, εύχρηστος χειρισμός και χιούμορ) το Sam and Max έχει όλα τα φόντα να χαρακτηριστεί instant classic. Στην πράξη τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η δράση του παιχνιδιού είναι κάπως περιορισμένη σε έκταση ενώ η ραχοκοκαλιά του σεναρίου (με τους Bigfoots) εξαιρετικά αδύναμη και, τολμώ να πω, σχεδόν αδιάφορη. Ορισμένοι γρίφοι αποδεικνύονται εκνευριστικά παράλογοι, ακόμα και υπό το πρίσμα του σουρεαλισμού που κυριαρχεί στο παιχνίδι, γεγονός που επιδεινώνεται από τις περιστασιακές ατασθαλίες του χειρισμού τις οποίες ανέφερα παραπάνω. Ακόμα, όμως, κι αν αγνοήσω αυτά τα μικρά παραπτώματα του παιχνιδιού, είναι αδύνατον να ισχυριστώ ότι το ιδιαίτερο και αρκετά μονόπλευρο χιούμορ του Sam and Max θα εκτιμηθεί στον ίδιο βαθμό από όλους, αφού πρόκειται μάλλον για την πιο politically incorrect σάτιρα που μας έδωσε η Lucas με ορισμένες αιχμές οι οποίες ενδεχομένως θα γρατζουνίσουν τους περισσότερο ευαίσθητους ουρανίσκους. Παρότι βρίθει γνήσια κωμικών στιγμιότυπων και ευρηματικών εμπνεύσεων, διαφοροποιείται σημαντικά από το χαρακτήρα παλαιότερων παιχνιδιών όπως τα Monkey Islands και το Day of the Tentacle, κάτι που προφανώς οφείλεται στην έντονη προσωπικότητα του πρωταγωνιστικού διδύμου, το οποίο αποτελεί δημιούργημα του κομίστα και ιθύνοντα νου της παραγωγής, Steve Purcell.

Έστω κι έτσι, η αλλοπρόσαλλη περιπέτεια των Sam and Max, ντελιριακά βάρβαρων υπερασπιστών της αταξίας, θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στο μυαλό όσων την γευτούν, γιατί, στο κάτω κάτω της γραφής, ποιο άλλο adventure απενοχοποιεί τόσο εύστοχα την απόπειρα κατεδάφισης του αμερικανικού τρόπου ζωής ενώ σας επιτρέπει να κάνετε τα πάντα στο πέρασμά σας Γης Μαδιάμ;   

Χμμ... Τώρα που το σκέφτομαι, is "Μαδιάμ" even a real word?

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για την απρόσκοπτη λειτουργία του παιχνιδιού σε περιβάλλον Windows XP, προτείνεται η χρήση της πλατφόρμα εξομοίωσης ScummVM, την οποία μπορείτε να κατεβάσετε από το http://www.scummvm.org