Zak Mckracken and the Alien Mindbenders
- Κυκλοφορία: 1988
- Ανάπτυξη: Lucasfilms Games
- Πλατφόρμα: PC
Ο πετυχημένος ρεπόρτερ της αμερικάνικης φυλλάδας National Inquisitor, Zak Mckracken, μετά από μια περίεργη νύχτα και ένα αλλόκοτο όνειρο καλείται να σώσει τον κόσμο από αγνώστου λοιπής ταυτότητας εξωγήινες οντότητες που έχουν βαλθεί να τον κατακτήσουν αφού βγάλουν φυσικά πρώτα από την μέση όλους εμάς τους πολύ άσχημους και ενοχλητικούς γήινους. Έχοντας κατανοήσει προ πολλού το 'δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο' motto, το λαμπρό σχέδιο επιβολής των εξωγήινων συνίσταται στη μαζική αποβλάκωση μας μέσω των τηλεφωνικών συσκευών οι οποίες εκπέμποντας έναν εκκωφαντικό ήχο αδειάζουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Όπως είναι φυσικό ο 'ιός' βλακείας εξαπλώνεται ραγδαία εξ'αιτίας της δημοτικότητας του μέσου καθιστώντας την αποστολή του Zak εξαιρετικά δύσκολη. Βέβαια είναι αφελές να νομίζει κανείς ότι ο Zak αναλαμβάνει δράση μόνος του, αντιθέτως όπως ο κάθε επίδοξος κοσμοσωτήρας συνοδεύεται όχι από μια, ούτε δυο αλλά από τρεις παρακαλώ κομψές, κομψότατες νεαρές. Η Annie, η Melissa και η Leslie, έχοντας δει επίσης το ίδιο όνειρο, θέτουν εαυτούς στην υπηρεσία του πλανήτη και παρέα με τον Zak μας προσκαλούν στην περιπέτεια. Εσείς παίζετε και με τους τέσσερις χαρακτήρες και στην πορεία και με άλλους που δεν είναι τόσο χμ...ανθρώπινοι!
Το ταξίδι σας προκειμένου να αποτρέψετε το ύπουλο αυτό σχέδιο θα επεκταθεί σε ένα σωρό πόλεις από το Ζαΐρ και το Λονδίνο μέχρι το Κατμαντού και το Μεξικό ενώ η χάρη σας θα φτάσει μέχρι και το διάστημα και τα HQs των εξωγήινων στον κόκκινο πλανήτη. Τα μέρη που θα επισκεφτείτε είναι πραγματικά τόσα πολλά που πλέον είναι ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το παιχνίδι. Βέβαια μη περιμένετε λεπτομερή αναπαράσταση κάθε περιοχής, λίγα στοιχεία ενδεικτικά, πράγμα που είναι καλό, πιστέψ'τε με. Σε κάθε μέρος που πηγαίνετε συλλέγετε πληροφορίες που σας αποκαλύπτουν τι πρέπει να κάνετε μετά και κυρίως ποιος είναι ο επόμενος προορισμός σας έτσι ώστε να κυλάει το παιχνίδι. Η προσοχή σας τεταμμένη, συγκρατάτε κάθε τι που μαθαίνετε και επειδή μάλιστα ενδέχεται να καταπιαστείτε καιρό με το Zak, καλό θα ήταν και ένα σημειωματάριο.
Θεωρώ πως θα σας διευκολύνει αν έχετε υπ'όψιν ότι όλα στο παιχνίδι ακολουθούν μια ρεαλιστικότητα που οδηγεί σε μεγάλο βαθμό αληθοφάνειας. Η ρεαλιστικότητα αυτή απορρέει όχι μόνο από τον τρόπο επίλυσης των γρίφων και τη χρήση των αντικειμένων του inventory αλλά και μέσα από την ίδια την υπόθεση. Αναφέρω ως ενδεικτικά τα παραδείγματα ότι κάθε φορά που πρέπει να ταξιδέψετε κάπου δεν μεταφέρεστε 'μαγικά' αλλά πρέπει να χρησιμοποιήσετε κάποιο μέσο μαζικής μεταφοράς και ότι αν παρανομήσετε είναι πολύ πιθανό να καταλήξετε στη φυλακή.
Οι γρίφοι κατά βάση είναι inventory based χωρίς αυτό να σημαίνει εκπτώσεις στο επίπεδο δυσκολίας. Δυστυχώς, αν κολλήσετε κάπου δεν αρκεί να δοκιμάσετε όλα τα αντικείμενα για να ξεμπερδέψετε αλλά πρέπει να μπείτε στο πνεύμα της γενικότερης κατάστασης, που όσο γραφικό και αν σας ακούγεται ισχύει. Κάποιες φορές υπάρχει δυνατότητα επίλυσης γρίφων με εναλλακτικό τρόπο, δηλαδή ένας γρίφος μπορεί να λυθεί εξίσου με παραπάνω από ένα αντικείμενα. Μερικοί γρίφοι συναγωνίζονται το χρόνο και πρέπει να γίνουν σε συγκεκριμένο χρονικό όριο εκτοξεύοντας την ένταση στο κατακόρυφο. Υπάρχουν επίσης γρίφοι που είναι μηχανικοί και άλλοι που θέλουν αποκωδικοποίηση με random κωδικούς κάθε φορά και άρα για να τους λύσετε θα πρέπει να τους λύσετε. :-)
Πάμε τώρα στα δυσάρεστα... Λοιπόν, χωρίς αυτό να είναι αποθαρρυντικό, ελπίζω, στο Zak θα συναντήσετε αρκετά mazes και όταν λέω αρκετά εννοώ δύο...χμ, τρία...χμ, χμ...πάνω από πέντε δυστυχώς(!). Το πιο δυστυχές από όλα βέβαια δεν είναι η ποσότητα των mazes αλλά η ποιότητα/βαθμός δυσκολίας αυτών. Μάλιστα έχει δυο που πραγματικά απόρησα, μα ποιος στο καλό τα σκέφτηκε και γιατί τέτοιο μένος απέναντί μας; Τόσο δύσκολα mazes δεν εξυπηρετούν τίποτα. Σάστισα βέβαια, ακόμα περισσότερο όταν διαπίστωσα ότι το μαρτύριο έρχεται και σε επανάληψη σε περίπτωση που δεν ταλαιπωρηθήκαμε αρκετά. Πρέπει να περάσετε το maze για να φτάσετε στον προορισμό σας αλλά μετά πρέπει να το ξαναπεράσετε για να φύγετε από εκεί. Ναι, ναι... Εγώ προσωπικά δεν βρήκα καμία βοηθητική μέθοδο για να τα περάσω και το ότι τα κατάφερα οφείλεται καθαρά στη τύχη, που τι να πω, μάλλον με λυπήθηκε μετά από μέρες κολλήματος. Γι’αυτό αν κάποιος έχει ανακαλύψει κάποιο τρόπο και θέλει να τον μοιραστεί μαζί μας, το λιγότερο καλοδεχούμενος. Από την άλλη υπάρχουν και mazes πολύ εύκολα, όπου όποια πορεία και αν ακολουθήσετε, θα φτάσετε στον προορισμό σας. Το ελπιδοφόρο είναι ότι μετά τις αντιδράσεις για τα mazes, ο δημιουργός David Fox σε μια προσπάθεια να απαλύνει το χάπι έκανε μία 'NO Labyrinths' δήλωση για τα μελλοντικά παιχνίδια του.
Στα αρνητικά επίσης, ο σχεδόν σίγουρος θάνατος κάποιου από τους τέσσερίς σας, ίσως και παραπάνω από μια φορά, από ενδεχόμενη λάθος κίνηση. Βέβαια όσοι είστε εξοικειωμένοι με τα πρώτα της Sierra, ο Zak θα σας φανεί 'αθάνατος' λέει ο δημιουργός ως παρηγοριά στον άρρωστο. Αν πεθάνετε τώρα, το πιο πιθανό είναι να οδηγηθείτε σε dead end, γιατί έτσι θα χαθούν τα αντικείμενα του inventory σας, χρήσιμα για τους υπόλοιπους, οπότε το σοφότερο που μπορείτε να κάνετε είναι reload και όχι να συνεχίσετε να παίζετε με τους εναπομείναντες τρεις. Το παιχνίδι γενικά προϋποθέτει πολύ συχνά save. Μάλιστα θα έλεγα και πιο συχνά από συχνά. Save, trial, error and save κ.ο.κ και οπωσδήποτε κάνετε πάντα καινούρια, μην επανεγγράφετε. Επίσης, να αναφέρω ότι ανεξαρτήτως θανάτου υπάρχουν πολλά dead ends που ενδείκνυνται για σπάσιμο νεύρων οπότε θέλει extra προσοχή. Ωστόσο πριν κάνετε reload, εφ'όσον έχετε κολλήσετε κάπου, έχετε κατά νου και το ότι αν μια ενέργεια δεν γίνεται με τον ένα χαρακτήρα είναι πιθανό να γίνεται με κάποιον άλλο!
Το inventory είναι αρκετά ενδιαφέρον. Θα μαζέψετε μιλιούνια αντικείμενα πολλά εκ των οποίων θα σας φανούν εντελώς άχρηστα, αλλά προτού φτάσετε σε συμπεράσματα καλό είναι να ξέρετε ότι ο κόσμος του Zak διέπεται εξίσου από οικονομικοεμπορικές αρχές και ότι το κάθε τι έχει και την ανταλλακτική του αξία. Εξ'ού και η πιστωτική κάρτα που θα γίνει προέκταση του χεριού σας καθώς περνάει παντού, από το σαμάνο του Ζαίρ μέχρι το αστικό τραμ του κόκκινου πλανήτη και θα σας 'ξελασπώσει' ουκ ολίγες φορές. Απλά μια φιλική συμβουλή, μην σας πιάσει πλεονεξία και αγοράσετε τα πάντα γιατί υπάρχει περίπτωση να τινάξετε την πιστωτική σας στον αέρα και να μη μπορείτε να ταξιδέψετε, οπότε βρίσκεστε και πάλι στα πρόθυρα dead end. Τα αντικείμενα συνδυάζονται και χρησιμοποιούνται σε λογικά πλαίσια, μερικές φορές σε 'πολύ' λογικά όπως π.χ αν κρατάτε ώρα αναμμένο τον αναπτήρα, θα καεί το δάχτυλο του χαρακτήρα και μετά δεν θα μπορεί να τον ανάψει για λίγα δεύτερα ή αν χρησιμοποιήσετε κάπου λάθος αντικείμενο αυτό πιθανώς να χαλάσει και μετά να μη μπορείτε το χρησιμοποιήσετε σωστά. Ανάμεσα στα αντικείμενα θα συλλέξετε και ένα Kazoo που αναρωτιέμαι αν ξέρει κανείς (μέχρι τελικά να το βρει) τι είναι αυτό το μαραφέτι που και πως χρησιμοποιείται. Επίσης θα βρείτε και το πολυσυζητημένο gas tank για το chainsaw του Maniac Mansion που μας είχε κοτσαριστεί στο inventory μέχρι το τέλος του παιχνιδιού χωρίς να έχουμε βρει πουθενά gas για να το γεμίσουμε.
Ο χειρισμός γίνεται μέσω scumm μηχανής και για mouse control επιλέξτε το πλήκτρο 'm'. Αν και η scumm αναμφισβήτητα άνοιξε τον δρόμο για τα adventures λύνοντας ζωτικά και πρακτικά το προβλήμα του χειρισμού, το γεγονός ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα 'ανίχνευσης' hot spots σας υποχρεώνει να κάνετε άπειρα κλικς πάνω από όλα τα αντικείμενα μέχρι να βρείτε αυτά με τα οποία μπορείτε να διαδράσετε, πράγμα το οποίο ενίοτε καταντάει κουραστικό. Ας μη ξεχνάμε όμως ότι πριν την scumm είχαμε text parsers, οπότε συγκρίνουμε και βλέπουμε. Για τα γραφικά βλέπε Maniac Mansion. Για τη μουσική και τα ηχητικά εφέ επίσης. Speech δεν υπάρχει, υπάρχουν όμως αρκετοί διάλογοι μέσω cutscenes, το περιεχόμενο των οποίων εκτός από πληροφορίες για την ροή του παιχνιδιού προσφέρει και πολλά στοιχεία για τους χαρακτήρες.
Είναι αλήθεια πως όταν κυκλοφόρησε o Zak προκάλεσε πραγματική αναστάτωση στους κόλπους των απανταχού adventurοκύκλων καθώς συμπύκνωνε την ελίτ των χαρακτηριστικών. Κατ’αρχήν λόγω ποιότητας με τη σφραγίδα του ομίλου Lucas να φιγουράρει αλλά και πιο συγκεκριμένα της Lucasarts με Maniac Mansion και scumm engine ως παρακαταθήκη. Έπειτα λόγω σεναρίου με το μοτίβο 'εξωγήινοι vs υπεράνθρωπος' να κάνει απίστευτες πωλήσεις σε οποιαδήποτε οπτικοακουστική εκδοχή του. Τέλος, λόγω της σεναριακής παρέμβασης στο εμπορικό ανωτέρω θέμα με την πρωτότυπη ιδέα του τηλεφώνου ως μέσου για την επιβολή. Τηλέφωνο. ΤΗΛΕΦΩΝΟ επαναλαμβάνω. Επίσης να αναφέρουμε ότι αρχικά ο David Fox είχε στο μυαλό του να κάνει ένα 'σοβαρό' παιχνίδι μέχρι που επενέβη ο Gilbert (ο γνωστός) και πρότεινε μια πιο light εκδοχή την οποία και τελικά υιοθέτησε. Αν το χιούμορ του παιχνιδιού, οι συχνές αναφορές στο Maniac Mansion και η γενικότερη ατμόσφαιρα κάτι σας θυμίζουν, τώρα ξέρετε γιατί.
Κάνοντας τη τελική αποτίμηση είναι φανερό ότι ο Zak είναι ένα παιχνίδι που δεν μπορείς απλά να διεκπεραιώσεις με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Πείτε το 'ελάττωμα' του παιχνιδιού, πείτε το επιτυχία του δημιουργού, πείτε το δυσανεξία απο μέρους μας, όλα είναι θέμα οπτικής και άρα όλα αποδεκτά. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι χωρίς αυτά τα πρώτα βήματα (συμπεριλαμβάνω και το Maniac Mansion) της Lucasarts πιθανώς να μην είχαμε φτάσει ποτέ στα γνωστά μεγάλα παιχνίδια. Με αφορμή τη συγγραφή του παρόντος review διαπιστώνω ότι δεν ξέρω κανέναν που να μην έχει ακουστά το συγκεκριμένο παιχνίδι όπως επίσης ότι δεν ξέρω και κανέναν που να το έπαιξε και να μην το ξεχώρησε. Αν τώρα αυτή (η λιγάκι αυθαίρετη) στατιστική δεν σας πείθει, έχει καλώς. Αν πάλι η προοπτική ενός κλασικού παιχνιδιού που φέρει τη νοοτροπία της εποχής του συν το 'ο ήρωας σώζει τον κόσμο και παίρνει το κορίτσι, θέμα' σας φαίνονται ικανοποιητικά τότε καθίστε αναπαυτικά και ετοιμαστείτε για την επέλαση του Zak.
TRIVIA
1. Οι φάτσες των εξωγήινων με τα γυαλιά και το καπέλο έγιναν με μοντέλο τον ίδιο τον δημιουργό David Fox.
2. Όλα τα γυναικεία ονόματα που υπάρχουν στο παιχνίδι είναι τα ονόματα των συζύγων της δημιουργικής ομάδας.
3. Το όνοματεπώνυμο του Zak δόθηκε μετά από διεξοδικό ψάξιμο στο Marin county phone book. Το αρχικό όνομα του ήταν Jason.