Downfall

Βασικές σημειώσεις πριν ασχοληθείτε με το παιχνίδι. Πρόκειται για gore τίτλο, ακατάλληλο για ανηλίκους, με ακατάλληλη γλώσσα, και κυρίως πολύ, πολύ, πολύ αίμα! Αυτά λέει το κουτί του παιχνιδιού, του πρώτου τίτλου του Πολωνού Remigiusz Michalski, που κυκλοφόρησε από τη Harvester Games, το 2009. Αν θέλετε να δείτε τι αποτέλεσε γόνιμο έδαφος για την δημιουργία του αργότερα, πολύ πετυχημένου και σκοτεινού The Cat Lady, από τον ίδιο δημιουργό, το Downfall θα σας λύσει όλες τις απορίες.

Ο Joe και η Ivy Davis επιστρέφουν με το αυτοκίνητο σπίτι τους, μετά από ένα ταξίδι επαναπροσδιορισμού του γάμου και της σχέσης τους, όταν ξεσπάει μια τρομερή και φοβερή καταιγίδα. Η νεροποντή μειώνει ολοκληρωτικά την ορατότητα και έτσι το ζευγάρι παρεκκλίνει της πορείας του με αποτέλεσμα να βρεθεί σε ένα άγνωστο μέρος. Οι καιρικές συνθήκες συνεχώς χειροτερεύουν, η Ivy αρχίζει να μην αισθάνεται καλά, και έτσι αποφασίζουν να διανυκτερεύσουν στο πρώτο ξενοδοχείο που συναντάνε, το οποίο παρεμπιπτόντως είναι και το μοναδικό κτίριο της πόλης που φαίνεται να κατοικείται. Το ‘Quiet Haven’ από καμία άποψη δεν φαίνεται καλή επιλογή, μάλιστα μοιάζει σχεδόν αλλόκοτο, σχεδόν εγκαταλελειμμένο, ας όψεται όμως που έχει ένα δωμάτιο κενό, που η Ivy σχεδόν παραληρεί, που στο ξενοδοχείο διαμένει ένας γιατρός, που οι κεραυνοί πέφτουν σωρηδόν, που είναι προχωρημένη νύχτα…

Την άλλη μέρα το πρωί, και μετά από έναν έντονο καυγά του ζευγαριού που κατέληξε και στον χωρισμό τους, όλα είναι διαφορετικά. Το ξενοδοχείο μοιάζει ερειπωμένο χρόνια, τα πάντα καταρρέουν, μια μυρωδιά από μούχλα και αποσύνθεση πλανάται στον αέρα, από τους τοίχους αναβλύζει αίμα και το βασικότερο η Ivy έχει εξαφανιστεί. Από την αλλόκοτη ρεσεψιονίστ του ξενοδοχείου μαθαίνουμε ότι η Ivy εθεάθη τελευταία φορά να κάνει παρέα με μια άλλη ένοικο του ξενοδοχείου ονόματι Sophie…

Αγωνιωδώς ξεκινάμε την αναζήτηση της Ivy και της Sophie στο αιματοβαμμένο ξενοδοχείο. Στο διάβα μας συναντάμε την Agnes η οποία ντυμένη νύφη προτίθεται να μας βοηθήσει, αν και υποστηρίζει ευθαρσώς ότι έχουμε εισβάλλει στο όνειρό της. Τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά, το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο και η πορεία που ακολουθούμε είναι πέρα από βέβαιο πτωτική. Αυτά είναι λίγα από τα στοιχεία της υπόθεσης που μαθαίνουμε μέσα στα πρώτα δέκα λεπτά παιχνιδιού. Φυσικά δεν αργούμε να καταλάβουμε τι πρέπει πλέον να κάνουμε, αυτό όμως που δεν φανταζόμαστε ούτε κατά διάνοια είναι ότι  στο Quiet Haven οι καταστάσεις κυλάνε με το δικό τους αιματηρό τρόπο.

Πραγματικότητα ή όνειρο; Αλήθεια ή παραίσθηση; Ή μια διαρκής μετάβαση από το ένα στο άλλο; Ερωτήματα που μόνιμα τριβελίζουν το μυαλό καθ’όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού. Πουθενά δεν είναι ξεκάθαρο, πουθενά δεν είναι εμφανές. Το καλοδουλεμένο σενάριο του Downfall ωστόσο περισσότερο πυροδοτεί μια δημιουργική περιέργεια στον παίκτη για το τι επιτέλους συμβαίνει, μια αγωνία ότι πρόκειται να σκαλίσει μυστικά καλά κρυμμένα όχι μόνο μέσα στους τέσσερις ορόφους του ξενοδοχείου αλλά και στα βάθη του μυαλού και της ταραγμένης ψυχής των εμπλεκόμενων προσώπων παρά δυσανασχέτηση. Είναι εμφανής μια λογική μέσα στη σουρεαλιστική πορεία του σεναρίου και έτσι καθησυχάζεται και η ανάγκη του μυαλού να ξεκαθαρίσει τα σχετικά ασαφή και μεταφορικά τεκταινόμενα.

Η δράση του παιχνιδιού εκτυλίσσεται κατά βάση στο ξενοδοχείο και στους χώρους που απαρτίζουν τους τέσσερις ορόφους του. Οι πόρτες που θα πρέπει να ανοιγοκλείσουμε είναι πολλές οι εκπλήξεις όμως που κρύβουν κάποιες εξ αυτών πραγματικά αξιομνημόνευτες λόγω του gore περιεχόμενού τους. Οι γρίφοι είναι απόλυτα συνδεδεμένοι με το περιβάλλον και την ιστορία που διαδραματίζεται ενώ ως προς την ‘αισθητική’ τους συνάδουν και προσθέτουν στην ατμόσφαιρα του παιχνιδιού. Πρόκειται για καθαρά inventory based γρίφους οι οποίοι λύνονται απλά (ή όχι κι τόσο απλά) με ένα αντικείμενο που έχετε μαζέψει.

Τα γραφικά είναι ζωγραφισμένα στο χέρι, σχεδόν σκιτσαριστά και βγάζουν έντονα μια αίσθηση του πρωτόγονου, του ακαλλιέργητου. Οι γραμμές είναι θολές, τα σχήματα παίζουν με την αμφισημία τους, τα αντικείμενα πολλές φορές ορίζονται περισσότερο από το χρώμα παρά από το σχέδιο. Η χρωματική παλέτα είναι περιορισμένη κυρίως στη χρήση των απολύτως απαραίτητων ασπρόμαυρων και γκρι χρωματισμών αλλά και με πινελιές και αποχρώσεις του κόκκινου αλλού ενδεικτικά αλλού άφθονες δημιουργώντας αφενός μια έντονη αντίθεση, διασκεδάζοντας αφετέρου μια απόλυτα απαραίτητη αίσθηση μακαβριότητας. Οι χαρακτήρες είναι σχεδιασμένοι στο ίδιο πλαίσιο, δεν διακρίνονται τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά τους, με κινησιολογία απλοϊκή και επαναλαμβανόμενη. Μέσα από αυτήν όμως την απλή, λιτή και απέριττη απεικόνιση, πολύ χαρακτηριστικά αναδύεται η αίσθηση του διαβρωμένου εκφράζοντας παράλληλα ξεκάθαρα ένα ιδιαίτερο στυλ, μια καλλιτεχνική άποψη σχεδόν ιμπρεσιονιστική.

Στο θέμα του ήχου ένα και μόνο στοιχείο κάνει όλη τη διαφορά: Το παιχνίδι δεν έχει speech…Εν έτη 2009 που κυκλοφορεί το Downfall,  ο Πολωνός δημιουργός του επιλέγει να κάνει ένα παιχνίδι όπου το speech λάμπει δια της απουσίας του. Αν και ενημερώθηκα από συνέντευξή του ότι ήταν περισσότερο οικονομικοί οι λόγοι που τον οδήγησαν σε μια τέτοια απόφαση παρά καλλιτεχνική επιλογή, είναι μια από τις στιγμές αυτές που του χαμογέλασε η τύχη… Προσωπικά θεωρώ ότι η συγκεκριμένη έλλειψη έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην δημιουργία της ατμόσφαιρας του παιχνιδιού. Είναι σαν η απουσία της ομιλίας να αποδεσμεύει τον παίκτη από τα τελευταία ρεαλιστικά δεσμά. Σε αυτό οπωσδήποτε έπαιξε ρόλο και η μουσική επένδυση του παιχνιδιού που επιμελήθηκε ο αδερφός του δημιουργού η οποία δένει σωστά και βγάζει μια δυναμική που αναδεικνύει τις καταστάσεις.

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του downfall είναι ότι δεν χάνει ευκαιρία να προσπαθεί να εντάξει τον παίκτη πιο ουσιαστικά στην gore υπόθεσή του. Αυτό επιτυγχάνεται αφενός με την σκοτεινή ατμόσφαιρά του επιτυγχάνεται όμως αφετέρου και με ακόμα έναν τρόπο. Ο Michalski θέλει τον παίκτη να λαμβάνει ενεργό συμμετοχή στην εξέλιξη της υπόθεσης και να μην είναι απλά ένας παθητικός παρατηρητής. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού θα χρειαστεί πολλές φορές να πάρουμε αποφάσεις που διαμορφώνουν τη πορεία της υπόθεσης. Όχι όμως έτσι επιφανειακά.  Θα αναλάβεις και την ευθύνη των αποφάσεών σου. Είσαι συνυπεύθυνος για το τι θα συμβεί και κυρίως το πώς. Πιστεύω ότι τις περισσότερες φορές η απόφασή σας θα σας προβληματίσει. Απλά θυμηθείτε το δίλλημα που θέτει ο Morpheus στον Neo, στη γνωστή ταινία, για το μπλε ή κόκκινο χάπι και θα έχετε μια ιδέα για τη σημαντικότητα των επιλογών που θα κληθείτε να πάρετε.

Το παιχνίδι έχει τρία διαφορετικά, ικανοποιητικά τέλη. Όλα δίνουν εξηγήσεις για το τι έχει συμβεί, με το ένα όμως σαφώς να υπερέχει έναντι των άλλων δυο. Βέβαια θα πρότεινα να τα δοκιμάσετε και τα τρία. Μου έκανε εντύπωση ένα σχόλιο του δημιουργού σε μια συνέντευξή του πριν χρόνια, που έλεγε ότι αν έκανε το παιχνίδι εκ νέου, λίγο πριν το τέλος, θα απενεργοποιούσε τη δυνατότητα του παίκτη να κάνει save έτσι ώστε να μη μπορεί να δοκιμάσει και τα τρία. Προσωπικά μου άρεσε αυτό σαν ιδέα. Θα ολοκλήρωνε την αίσθηση της συνευθύνης και όχι την ψευδαίσθησή της.

Μουντίλα, σκοτεινιά και εξαιρετικά άβολες καταστάσεις. Έτσι θα είναι οι συνθήκες που θα αντιμετωπίσετε αν αποφασίσετε να ασχοληθείτε με το Downfall, ένα παιχνίδι που ξεκάθαρα δεν είναι για όλους. Εάν κρίνετε ότι είστε ένας από αυτούς στους οποίους απευθύνεται, ετοιμαστείτε για μια μεγάλη πτώση. Μια πτώση ηθελημένη και αποκαλυπτική.